CUM’A-NIN MÂNÂSI NEDİR?
Cm’a- Cem- Cum’a- Cami- Cem’a- Cemaat- Cemiyet- Cima- aynı kökten gelen kelimelerdir.
Cem kökünden gelir.
Birlik-Bütünlük-Birleşmek-Toplanmak-Bütünleşmek gibi anlamlara gelir.
Kelime aslî olarak birlik hakikatine işaret eder.
Bu kâinat bir Cami’dir, tüm varlıkta Cemaattir.
Yani tüm kâinat bir birliği gösterir.
Tüm varlığı bir arada tutanda, bir olan Allah’tır.
Bu kâinat yerlerde göklerde ne varsa Allah’ın birliğini gösterir. Cum’a dediğimiz günün, diğer günlerden gün olarak farklı bir özelliği yoktur.
Haftaları isimlendiren devrin Kâmil insanları her günün isminin bir manaya göre oluşturdu, yoksa kafadan atılmış değildir.
CM’A- CEM-CUM’A, bizleri birlik hakikatine götüren mânâ-yı bir yolun kelimeleridir.
Cum’a; bir damlanın deryadan ayrı olmadığının, bir olduğunun hakikatidir.
İşte bu birlik şuuruna ulaşmak, Cum’a-Cem mânâsına erişmektir
Bu mânâ-ya ulaşan artık bu mânâ-dan ayrılamaz.
Nasıl ki insan vücudunda sonsuz hücre vardır, ama hepsi bir vücud-da birlik içindedir, işte bu kâinatta aynen öyledir.
Tüm kainatı tutan bir Zât vardır. O da Zât-ı mutlak olan Allah’tır
Cum’a bir damlanın deryadan ayrı olmadığının şuurudur.
Hallacı Mansur “Enel Hakk” diyerek damlanın deryadan ayrı olmadığının hakikatini kelâmlaştırdı.
Burada “Hakk” denilen damladır. “Allah” denilen deryadır.
Aslında Hallac-ı Mansur, tüm varlıkta her an söylenen”Enel Hakk” kelâmını gönlüyle duydu ve Cem oldu Cum’a oldu.
Kur’ân-ı Kerim-de Cum’a Sûresi bu hakikati sunar.
Cum’a Sûresi 1: Yusebbihu lillâhi mâ fîs semâvâti ve mâ fîl ardıl melikil kuddûsil azîzil hakîm
Meâli: Göklerde olanlar ve yerde olanlar; vücutların sahibi, sıfatların sahibi, tüm varlıktaki işleyişin sahibi olan, tüm varlığa hâkim olan Allah’ın tecellilerini gösterir.
Cum’â Sûresi 9-10
9- Ey iman edenler! Tüm varlığı nuruyla her an bir birlik içinde tutanı anlamak için, Hakk’a bağlılık şuuruna davet edildiğinizde, Allah’ın zikrine uyun ve alıp vermeyi bırakın. Eğer bilirseniz, işte bu sizin için daha hayırlıdır.
10- Her an Hakk’a bağlı olduğunuzun şuuruna ulaştığınızda; artık yeryüzüne o şuurla bakın, o şuurla hareket edin ve tüm varlıktaki Allah’a ait olan değerleri anlamaya çalışın ve Allah’ı devamlı hatırlayın. Umulur ki siz başarırsınız.
Ayette belirtildiği gibi yerlerde göklerde ne varsa her şey Allah’ın tecellilerini gösterir, birliğini gösterir.
Kim ki bu birlik şuuruna ulaşırsa, bu şuurla yaşar, bu şuurla hareket eder.
İşte o kişi her nereye bakarsa baksın” Semme vechAllah” nazarıyla nazar eder.
Tüm varlıkta Hakk-ı Hakk ile nazar eder.
Bilir ki tüm varlığı tutan Allah’tır.
Bilir ki bu kâinat beşeriyet ve Ulvîyet cihetiyle Bir-dir.
İşte Cem-Cum’a-nın mânâ-sına eren kişi:
Zerre kadar zarar verebilir mi?
Zarar vermek aklına bile gelmez.
Hiç öldürür mü, öldürmeyi düşünebilir mi?
Öldürmek aklına bile gelmez.
Tüm varlığı birlik içinde tutan Zât-ı hissetseydi,
Tüm varlığı Nuruyla tutanı anlasaydı,
Tüm bedenleri tutanı, hareket ettireni idrak etseydi,
Her an her varlıkta zikredip duran Allah’ı duysaydı,
Hiç birini kötüleyebilir miydi?
Kimseyi küçük görebilir miydi?
Kimsenin hakkına girebilir miydi?
Gönlü kılsaydı Cum’a-yı;
Biriyle alay edebilir miydi?
Camiden çıkıp insan yakabilir miydi?
İnsanları inançlarına, ibadetlerine göre ayırabilir miydi, onları kâfir ilan edebilir miydi?
Kişilerin dedikodusunu yapıp, arkadan çekiştirebilir miydi?
İnsanların mallarına, bedenlerine göz dikebilir miydi?
Makam, şan, şöhret peşinde olabilir miydi?
Dünya menfaatinde esir olabilir miydi?
Çok yiyip, çok içebilir miydi?
Ben egosunda olabilir miydi?
Gönüller kılsaydı Cum’a-yı;
Her varlığın birbiriyle kardeş olduğunu anlamaz mıydı?
Her varlığın Hakkın Nurunu taşıdığını bilmez miydi?
Her varlığı tutanın Hakk olduğunu hissetmez miydi?
Her bedende şah damarından yakın olan Allah hakikatine vasıl olmaz mıydı?
“Semme Vechullah” hakikatine ermez miydi?
Yeryüzüne baktığında hep Cem-Cum’a hakikatiyle bakmaz mıydı?
Bir taşın, bir çiçeğin, bir ağacın yanından geçerken kalben onlara selam vermez miydi?
İşte bu kâinat bir Camidir.
Tüm varlık bir Cemaattir.
İmamı Allah’tır
Müezzini Hazreti Muhammed’dir…
İnşAllah, Cem-Cum’a-nın mânâsına ulaşır ve o mânâ içinde yaşayanlardan oluruz.