KAMER SURESİ

 

-1-

اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانشَقَّ الْقَمَرُ

İkterebetis sâatu ven şakkal kamer

İkterebeti	: yakınlaştı, yanaştı, yakın oldu, geldi,
el saatu	: saat, süre, zaman, vakit, gelip geçen zaman, her an
ve inşakka el kameru	: hakikatler apaçık ortaya çıktı,

 

1- Her zaman hakikatlere yakınlık vardır ve hakikatler her an apaçık ortaya çıkar.

 

-2-

وَإِن يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَيَقُولُوا سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ

Ve in yerev âyeten yu’ridû ve yekûlû sihrun mustemir

ve in yerev ayeten	: eğer, bile, görseler, ister, ayet, işaret, delil,
Yuridu	: dönen, yüz çeviren, reddeden, cahelate dönen
Ve yekulu sihrun	: derler, sihir, aldatmaca,
Mustemir	: devamlı, sabit, eskiden gelen

 

2- Delilleriyle görseler bile, hakikatleri reddedip kendi cehaletlerine dönenler, bunlar eskiden beri söylenen aldatmacalardır, derler.

 

-3-

وَكَذَّبُوا وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءهُمْ وَكُلُّ أَمْرٍ مُّسْتَقِرٌّ

Ve kezzebû vettebeû ehvâehum ve kullu emrin mustekır

ve kezzebû	: yalanladılar, yalanlarda kaldılar,
ve ittebe	: tabi oldular, uydular,
ehvae hum	: heva, heves, zan, çıkarlarına uymak, onlar
Ve kullu emrin	: bütün işler, hükümler, tüm varlıktaki işleyiş
mustekır	: kararlı, sağlam, istikrar, yerleşme yeri, düzen

 

3- Onlar hakikatleri yalanlarlar ve onlar kendi şahsi çıkarlarına tâbi olurlar ve bütün varlıktaki istikrarlı işleyişi anlayamazlar.

 

-4-

وَلَقَدْ جَاءهُم مِّنَ الْأَنبَاء مَا فِيهِ مُزْدَجَرٌ

Ve lekad câehum minel enbâi mâ fihî muzdecer

ve lekad ceahum	: andolsun, doğrusu, geldi, sunuldu, verildi, onlar
minel enbai	: haberler, hakikatlerin bilgileri,
Ma fi hi muzdecer	: ondan sakındıracak nasihat, caydırıcı, vazgeçirici

 

4- Doğrusu onlara fenalardan vazgeçirtecek hakikatlerin bilgileri sunuldu.

 

-5-

حِكْمَةٌ بَالِغَةٌ فَمَا تُغْنِ النُّذُرُ

Hikmetun bâligatun fe mâ tugnin nuzur

Hikmetun	: bilgelik, ilmin inceliği, içteki sır,
baligatun	: erişmek, yetişkin, kemalat
fe mâ tugni	: bir yarar sağlamadı, fayda vermedi,
el unzuru	: bakmalar, uyarma, açıklanan hakikatler, sözler

 

5- Kemalâta ulaşmaları için ilmin incelikleri onlara sunuldu. Fakat açıklamalar, uyarılar onlara fayda vermedi.

 

-6-

فَتَوَلَّ عَنْهُمْ يَوْمَ يَدْعُ الدَّاعِ إِلَى شَيْءٍ نُّكُرٍ

Fe tevelle anhum yevme yedud dâi ilâ şeyin nukur

Fe tevelle	: artık, yüz çevir, uzak dur,
anhum yevme	: onlardan, gün, zaman, an, her zaman,
yedu ed dai	: davetçinin daveti,
ila şeyin nukur	: bir şey, vermemek, reddetmek

 

6- Artık, hakikatlere davet edenin davetine karşılık vermeyenlerden her zaman uzak dur.

 

-7-

خُشَّعًا أَبْصَارُهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ كَأَنَّهُمْ جَرَادٌ مُّنتَشِرٌ

Huşşe’an ebsâruhum yahrucûne minel ecdâsi keennehum cerâdun munteşir

Huşşean	: korku, dehşet,
ebsaru hum	: gözler, bakışlar, halleri
Yahrucûne	: çıkarlar,
minel ecdas	: mezar, kabir, ev, vücutlar, ortaya fırlayan
Keenne hum ceradun	: sanki, gibi, onlar gibi çekirge, yağma edenler
munteşirun	: dağılan, etrafa yayılan, hareket eden,

 

7- Onlar bakışlarıyla dehşet saçan, etrafa yayılmış yağmacılar gibi yalnız kendi çıkarlarına göre hareket ederler.

 

-8-

 مُّهْطِعِينَ إِلَى الدَّاعِ يَقُولُ الْكَافِرُونَ هَذَا يَوْمٌ عَسِرٌ

Muhtıîne iled dâi yekûlul kâfirûne hâzâ yevmun asir

Muhtiîne	: hızlı yürüyen, acele eden, koşan, hata eden,
ila ed dai	: davet etmek, yönelmek,
Yekulu el kâfirûne	: derler, örten, hakikati görmemezlikten gelen,
haza yevm	: bu, şu, bunlar, gün, zaman, her zaman,
asir	: zorluk, sıkıntı, reddeden, müşkül, karmakarışık,

 

8- Hakikatlere davet edeni bir hata içinde görürler. Hakikatleri görmemezlikten gelenler derler ki: Bunlar her zaman sıkıntı verirler.

 

-9-

 كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَكَذَّبُوا عَبْدَنَا وَقَالُوا مَجْنُونٌ وَازْدُجِرَ

Kezzebet kablehum kavmu nûhın fe kezzebu abdenâ ve kâlû mecnûnun vezducir

Kezzebet kable hum	: yalanladı, onlardan önce
kavmu nûhın	: Nuh’un kavmi
Fe kezzebu	: böylece, yalanladılar
abde na	: kul, biz, kulumuz, bizi anlatan kul
ve kâlû mecnun	: dediler, mecnun, bilmeden konuşan, cinlemiş
ve uzducir	: engellemeye çalıştılar, incittiler

 

9- Onlardan önce Nuh’un kavmi de yalanladı. Onlar kulumuzu yalanladılar ve o ne dediğini bilmiyor dediler ve onu engellemeye çalıştılar.

 

-10-

فَدَعَا رَبَّهُ أَنِّي مَغْلُوبٌ فَانتَصِرْ

Fe deâ rabbehû ennî maglûbun fentasır

Fe dea rabbe hu	: sonra, seslendi, dua etti, yöneldi, rabbine
Enni maglubun	: ben, mağlup, yenilmek, gücü yetmemek
fe intasir	: yardım,

 

10- Sonra o Rabbine: Hakikatleri anlatmaya benim gücüm yetmedi, bana yardım et, diye dua etti.

 

-11-

فَفَتَحْنَا أَبْوَابَ السَّمَاء بِمَاء مُّنْهَمِرٍ

Fe fetahnâ ebvâbes semâi bi mâin munhemir

Fe fetah na	: böylece, açtık, açığa çıkardık,
ebvabe	: kapılar, gerçek, hakikat, kısım, parça, varlığın sureti
el semâi	: ulvi alem, gökyüzü, sema, ulviyet,
bi main munhemir	: saf, su, bir ilim, dökülen, akıp gelen, boşalan, çok

 

11- Böylece o, Ulvi Âlem’den akıp gelen ilmin Bizden açığa çıktığını anladı.

 

-12-

وَفَجَّرْنَا الْأَرْضَ عُيُونًا فَالْتَقَى الْمَاء عَلَى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ

Ve feccernel arda uyûnen feltekalmâu alâ emrin kad kudir

ve feccer nâ	: coşmak, doğmak, açığa çıkarmak, fışkırmak, biz
el arda	: toprak, yeryüzü, beden
uyunen	: pınar, kaynak, gözler, aynılık, benzer, seyir, eş,
Fe ilteka el mau	: böylece, buluştu, birleşti, saf, ilim, kaynağından
alâ emrin	: emir, iş, işleyiş, hüküm,
kad kudire	: oldu, ölçüyle, takdirle

 

12- Yeryüzündeki doğuşun Bizden olduğunu, benzer hakikatleri taşıdığını, sonra da bütün işleyişin bir ölçüyle bir ilimde birleştiğini anladı.

 

-13-

وَحَمَلْنَاهُ عَلَى ذَاتِ أَلْوَاحٍ وَدُسُرٍ

Ve hamelnâhu alâ zâti elvâhın ve dusur

ve hamelnâ-hu	: taşıdık, o,
ala zati	: üzerine, için, yüce, zat, öz, sahip,
elvâhın	: levhalar, tablolar, varlık sahifeleri,
ve dusuri	: sevk, itme, gönderme, çivi, ortadan kalkma,

 

13- Bütün varlık sahifelerinin Zatını idrak etmesi için onu taşıdık ve onu hakikatlere sevk ettik.

 

-14-

تَجْرِي بِأَعْيُنِنَا جَزَاء لِّمَن كَانَ كُفِرَ

Tecrî bi a’yuninâ, cezâen li men kâne kufir

Tecri	: var, yer, akıp giden, sürüp giden, üzere oldu,
bi ayuni na	: gözler, bakış, aynılık, ayniyet, benzer, bizim, hakikatlerimiz
Cezaen	: karşılık, karşılığını bulmak, mukabil, görmek,
li men kane kufr	: için, kimse, reddeden, inanmayan, haksızlık, hakikati örten

 

14- Nuh’a karşı haksızlık yapan kimseler, yaptıklarının karşılığını buldular. O ise, Bizim hakikatlerimiz üzere hareket etti.

 

-15-

وَلَقَد تَّرَكْنَاهَا آيَةً فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad tereknâhâ âyeten fe hel min muddekir

ve lekad terek na ha	: doğrusu, bırakmak, koymak, terk, biz, o,
ayete	: işaret, iz, delil
Fe hel min muddekirin	: böylece, diye, ibret, öğüt alsınlar, araştırsınlar,

 

15- Doğrusu onu delillerimizle bıraktık. Böylece hakikatleri araştırıp öğrensinler diye.

 

-16-

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Fe keyfe kâne azâbî ve nuzur

Fe keyfe	: bundan sonra, işte, nasıl, bu durum nedir, nice
kane azabi	: oldu, sıkıntılarda kalmak, azab, sıkıntı,
ve nuzuri	: uyarı, hakikati düşünmek, nazar, sakındırmak, araştırma

 

16- Böylece hakikatlerimizi anlamayanlar nasıl sıkıntılarda kalır ve hakikatlerle uyarılmak nedir, düşünsünler diye.

 

-17-

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad yessernel kur’âne lîz zikri fe hel min muddekir

ve lekad yesserna	: doğrusu, yaptık, kolay, hızlı, gizli, düzenledi
El kuran	: Okunan şey, kâinat kitabı, varlık kitabı,
li el zikri	: zikir için, anmak için, anlamak, idrak etmek, öğüt,
Fe hel min muddekirin	: bundan sonra öğüt alsınlar diye, ibret, düşünüp anlama

 

17- Doğrusu kâinat kitabını anlaşılması için kolay kıldık. Böylece hakikatleri araştırıp öğrensinler diye.

 

-18-

كَذَّبَتْ عَادٌ فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Kezzebet âdun fe keyfe kâne azâbî ve nuzur

Kezzebet adun	: yalanladı, ad kavmi
Fe keyfe kane azabi	: işte, nasıl oldu azap, sıkıntı,
Ve nuzuri	: uyarılar, hakikate getirmek için yapılan uyarı,

 

18- Ad kavmi de hakikatler açıklanıp uyarıldıkları hâlde yalanladılar ve onlar sıkıntılarda kaldılar.

 

-19-

 إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُّسْتَمِرٍّ

İnnâ erselnâ aleyhim rîhan sarsaren fî yevmi nahsin mustemirr

İnnâ erselna aleyhim	: biz, indirdik, gönderdik, verdik, üzerlerinde, onlarda
Rîhan sarsaren	: rüzgâr, ses, nefes, gürültülü, uğultu, kudretli
Fi yevmi nahsin	: içinde, gün, her an, vurmak, uğursuz,
mustemir	: devamlı, kesintisiz

 

19- Onlara da, her an kesintisiz bir vurgu hâlinde, bir uğultu hâlinde olan o nefes alıp vermeyi Biz verdik.

 

-20-

تَنزِعُ النَّاسَ كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ مُّنقَعِرٍ

Tenziun nâse ke ennehum a’câzu nahlin munkair

Tenziu en nase	: çekmek, çeker verir, sızma, söküp alan, insanları
keenne-hum	: gibi, sanki, onlar,
acazu	: eksiklik, acizlik, elinde olmadan, ihtiyaç, istem dışı
Nahlin munkair	: elemek, hurma ağacı, kökünden sökülmüş, kopmuş,

 

20- İnsanlar, istem dışı bir hâlde içlerinden sökülüp gelir gibi nefes alıp verirler

 

-21-

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Fe keyfe kâne azâbî ve nuzur

Fe keyfe	: bundan sonra, işte, nasıl, bu durum nedir, nice
kane azabi	: oldu, sıkıntılarda kalmak, azab, sıkıntı,
ve nuzuri	: uyarı, hakikati düşünmek, nazar, sakındırmak, araştırma

 

21- Böylece hakikatlerimizi anlamayanlar nasıl sıkıntılarda kalır ve hakikatlerle uyarılmak nedir, düşünsünler diye.

 

-22-

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad yessernel kur’âne lîz zikri fe hel min muddekir

ve lekad yesserna	: biz, yaptık, kolaylaştırdık düzenledik, akıcı kıldık,
El kuran	: kainat kitabı, varlık kitabı, okunulan şeyi
li ez zikri	: zikir için, anmak için, anlamak, idrak etmek
Fe hel min muddekirin	: bundan sonra öğüt alsınlar diye. İbret, düşünüp anlama

 

22- Doğrusu kâinat kitabını anlaşılması için kolay kıldık. Böylece hakikatleri araştırıp öğrensinler diye.

 

-23-

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِالنُّذُرِ

Kezzebet semûdu bin nuzur

Kezzebet semudu	: yalanladı, semud da
bi en nuzuri	: uyarılar, hakikate getirmek için yapılan çağrı

 

23- Semud da hakikatler açıklanıp uyarıldıkları hâlde yalanladılar.

 

-24-

فَقَالُوا أَبَشَرًا مِّنَّا وَاحِدًا نَّتَّبِعُهُ إِنَّا إِذًا لَّفِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ

Fe kâlû ebeşeren minnâ vâhiden nettebiuhû innâ izen lefî dalâlin ve suur

Fe kalu e beşeren	: böylece, o zaman, dediler, bir beşer mi?
minnâ vahiden	: bizden, birisi, tek,
nettebiu hu	: tâbi olmak, uymak, takip etmek, o
innâ izen le fi dalalin	: biz, elbette, dışına çıkan, sapan
ve suur	: çılgın, aşırılık, hüsran

 

24- Sonra da dediler ki: Biz, bizim gibi olan bir beşere mi uyacağız. O zaman biz elbette bildiklerimizin dışına çıkarız ve hüsrana uğrarız.

 

-25-

أَؤُلْقِيَ الذِّكْرُ عَلَيْهِ مِن بَيْنِنَا بَلْ هُوَ كَذَّابٌ أَشِرٌ

E ulkıyez zikru aleyhi min beyninâ bel huve kezzâbun eşir

E ulkiye	: mi ulaştı, verildi, aldı, ulaştı, kavuştu,
el zikru aleyhi	: zikir, anmak, hakikatler, ona,
min beyni-nâ	: aramızdan, içimizden
Bel huve kezzabun	: hayır, bilakis, o, yalanlayan,
eşirun	: noktalayan, sonlandırmak, kibirli

 

25- İçimizden ona mı hakikatler verildi? Bilakis o bildiklerimizi yalanlayıp sonlandırandır.

 

-26-

 سَيَعْلَمُونَ غَدًا مَّنِ الْكَذَّابُ الْأَشِرُ

Se ya’lemûne gaden menil kezzâbul eşir

se yalemûne	: belki, bilen, öğrenen,
gaden	: yarın, yakında, gelecekte
Men el kezzab	: kim, yalanlayan,
el eşiru	: sonlandıran, nokta, kibirli

 

26- Yalanlayan sonlandıran kimdir? Belki yakında bilirler.

 

-27-

إِنَّا مُرْسِلُو النَّاقَةِ فِتْنَةً لَّهُمْ فَارْتَقِبْهُمْ وَاصْطَبِرْ

İnnâ mursilûn nâkati fitneten lehum fertekıbhum vestabir.

İnnâ mursilu	: biz, gönderdik, verdik, sunduk,
el nakati	: dişi deve, arınma, nokta, ince mana
Fitneten lehum	: imtihan, sınama, aslını bilmeleri için araştırma, onlar
Fe irtekib hum	: artık, bak, gözlemle, onlar,
ve estabir	: sabret, bekle,

 

27- Şüphesiz onlara; aslını bilsinler araştırsınlar, varlığın ince manalarını düşünsünler, böylece onlar gözlemlesinler ve sabretsinler, diye hakikatleri sunduk.

 

-28-

وَنَبِّئْهُمْ أَنَّ الْمَاء قِسْمَةٌ بَيْنَهُمْ كُلُّ شِرْبٍ مُّحْتَضَرٌ

Ve nebi hum ennel mâe kısmetun beynehum kullu şirbin muhtedar

ve nebi hum	: haber, bildirmek, onlar
enne el mae	: su, ilim, kaynağından gelen,
Kısmetun beyne hum	: bölüm, pay edilmiş, hisse, nasip, aralarında, dahil
Kullu şirbin	: tümü, hepsi, içmek, yarar, fayda,
muhtedarun	: hazır olan, her yerde var olan,

 

28- Onlara o hakikatlerin ilminden nasipleri olduğu bildirildi. Onların hepsinin fayda bulmaları için, hakikatler her an her yerde hazırdır.

 

-29-

فَنَادَوْا صَاحِبَهُمْ فَتَعَاطَى فَعَقَرَ

Fe nâdev sâhıbehum fe teâtâ fe akar

Fe nadev sahibe hum	: sonra, nida, çağırmak, istemek, sahip olmak, onlar
Fe teata	: istismar, taciz, atıldılar,
fe akare	: sonra, kesmek, kaybetmek, dehşetli olmak

 

29- Fakat onlar sahip oldukları cehalet hallerini istediler, tacizkâr davrandılar, böylece kaybettiler.

 

-30-

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Fe keyfe kâne azâbî ve nuzur

Fe keyfe	: bundan sonra, işte, nasıl, bu durum nedir, nice
kane azabi	: oldu, sıkıntılarda kalmak, azab, sıkıntı,
ve nuzuri	: uyarı, hakikati düşünmek, nazar, sakındırmak, araştırma

 

30- Böylece hakikatlerimizi anlamayanlar nasıl sıkıntılarda kalır ve hakikatlerle uyarılmak nedir, düşünsünler diye.

 

-31-

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ صَيْحَةً وَاحِدَةً فَكَانُوا كَهَشِيمِ الْمُحْتَظِرِ

İnnâ erselnâ aleyhim sayhaten vâhıdeten fe kânû ke heşîmil muhtezir

innâ erselna aleyhim	: muhakkak, gönderdik, sunduk, bildirdik, verdik, onlar
Sayhatan	: kudretli ses, seslenme, çağrı, feryat,
vâhideten	: bir, tek olan
Fe kanu ke heşimi	: böylece oldu, saman, kuru ot, önemsiz,
el muhtezir	: ufalanmış, döküntü, basit gören, çekinen, sakınan,

 

31- Doğrusu onlara tüm varlıktan tek Zatın her an seslendiğini bildirdik. Öyle ki onlar onu önemsemediler, anlamaktan çekindiler.

 

-32-

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad yessernel kurâne lîz zikri fe hel min muddekir

ve lekad yesserna	: doğrusu, biz yaptık, kolaylaştırdık, düzenledik, yol almak
El kuran	: kuran, okunan şey, kâinat kitabı,
li ez zikri	: zikir için, anmak için, anlamak, idrak etmek
Fe hel	: artık, bundan sonra, böylece, diye, var mı?
min muddekirin	: öğüt almak, ibret, düşünüp anlama, araştırmak,

 

32- Doğrusu kâinat kitabını anlaşılması için kolay kıldık. Böylece hakikatleri araştırıp öğrensinler diye.

 

-33-

كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ بِالنُّذُرِ

Kezzebet kavmu lûtın bin nuzur

Kezzebet kavmu lutin	: yalanladı lutun kavmi
Bi en nuzuri	: uyarı, hakikatle uyarılma, nazar, bakış, düşünme,

 

33- Lut’un kavmi de, hakikatler açıklanıp uyarıldıkları hâlde yalanladılar.

 

-34-

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ حَاصِبًا إِلَّا آلَ لُوطٍ نَّجَّيْنَاهُم بِسَحَرٍ

İnnâ erselnâ aleyhim hâsiben illâ âle lût necceynâhum bi sehar

İnnâ erselna aleyhim	: gönderdik, sunduk, onlara, kendilerine,
hasiben	: taş, sert rüzgar, taşlaşmış kalp, idraksiz,
İllâ ale lut	: ancak lutun ailesi, soyu, zümresi, ona uyan,
Necceyna hum	: kurtuluş, necat bulmak, biz, onlar,
bi seharin	: aydınlığa yürüme, doğuş vakti

 

34- Biz onların taşlaşmış kalblerine hakikatleri sunduk. Ancak Lut’a uyanlar başka, onlar Bizde necat buldular, aydınlığa yürüdüler.

 

-35-

نِعْمَةً مِّنْ عِندِنَا كَذَلِكَ نَجْزِي مَن شَكَرَ

Nimeten min indina kezâlike neczî men şeker

Nimeten min indina	: nimetlerimiz, lütuf, sıfat, bize ait,
Kezalike neczi	: işte böyle, karşılık, mükâfat,
men şekere	: kim, kimse, şükreden, sahibini bilip minnettar olan,

 

35- İşte sıfatlarımızı anlayanlara, sıfatların sahibini bilip teslim eden kimselere, karşılıklar vardır.

 

-36-

وَلَقَدْ أَنذَرَهُم بَطْشَتَنَا فَتَمَارَوْا بِالنُّذُرِ

Ve lekad enzerehum batşetenâ fe temârev bin nuzur

ve lekad enzere hum	: andolsun, doğrusu, uyarmak, çağrı, açıklamak, onlar
batşete-nâ	: yakalayış, ihata, kuşatma, kuvvetle tutuş, sıkıntı,
Fe temarev	: fakat, şüphe, tereddüt,
bi en nuzur	: hakikate yapılan çağrı, uyarma, tenbih,

 

36- Doğrusu onlara, tüm varlığı kudretimizle tuttuğumuz hakikati açıklandı. Fakat onlar açıklanan hakikatler hakkında şüpheye düştüler.

 

-37-

وَلَقَدْ رَاوَدُوهُ عَن ضَيْفِهِ فَطَمَسْنَا أَعْيُنَهُمْ فَذُوقُوا عَذَابِي وَنُذُرِ

Ve lekad râvedûhu an dayfihî fe tamesnâ ayunehum fe zûkû azâbî ve nuzur

ve lekad ravedu hu	: doğrusu, sahiplenme, hu, hak,
an dayfi hi	: konuk, misafir, meyletmek, o
Fe tamesna ayune hum	: böylece, gidermek, gözleri hakikati göremedi, aynılıkları,
Fe zuku azabi	: gadap, o halde kalma, zevk, azab, sıkıntı,
ve nuzur	: çağrı, uyarma,

 

37- Doğrusu onlar; Hakk’a ait olana sahiplenmeye kalktılar, o fena hallerine meylettiler. Böylece onlar hakikatlerimizi göremediler. Sonra da hakikatlere yapılan çağrıya uymamanın sıkıntısında kaldılar.

 

-38-

وَلَقَدْ صَبَّحَهُم بُكْرَةً عَذَابٌ مُّسْتَقِرٌّ

Ve lekad sabbehahum bukreten azâbun mustekırr

ve lekad sabbeha hum	: andolsun, sabah vakti, aydınlanma, doğuş, onlar
Bukreten azabun	: sıkıntılı hallerde, erkenden, bir azap sıkıntı,
mustekır	: sabit, devamlı, kararlı,

 

38- Doğrusu onlar, devamlı o cehaletin sıkıntılı hâllerinde kalıp aydınlığa ulaşamadılar.

 

-39-

فَذُوقُوا عَذَابِي وَنُذُرِ

Fe zûkû azâbî ve nuzur

Fe zuku azabi	: tatma, duyma, o hale sarılma, sıkıntı,
nuzur	: uyarma, hakikate yapılan çağrı

 

39- Böylece hakikatlere yapılan çağrıya uymamanın sıkıntısında kaldılar.

 

-40-

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad yessernel kur’âne lîz zikri fe hel min muddekir

ve lekad yesserna	: Doğrusu, yaptık, kolaylaştırdık, düzenledik
El kuran	: okunan şey, kainat kitabı, varlık kitabı,
li ez zikri	: anmak için, anlamak için, idrak etmek
Fe hel min muddekirin	: bundan sonra öğüt alsınlar diye. İbret, düşünüp anlama

 

40- Doğrusu kâinat kitabını anlaşılması için kolay kıldık. Böylece hakikatleri araştırıp öğrensinler diye

 

-41-

وَلَقَدْ جَاء آلَ فِرْعَوْنَ النُّذُرُ

Ve lekad câe âle fir’avnen nuzur

ve lekad cae	: andolsun, doğrusu, geldi, sunuldu,
ale firavne	: firavun ailesine, zümresine,
En nuzuru	: hakikate yapılan çağrı, uyarmak,

 

41- Doğrusu firavun zümresine de hakikatler açıklanıp uyarıldı.

 

-42-

كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا كُلِّهَا فَأَخَذْنَاهُمْ أَخْذَ عَزِيزٍ مُّقْتَدِرٍ

Kezzebû bi âyâtinâ kullihâ fe ehaznâhum ahze azîzin muktedir

Kezzebû	: yalanladılar
bi ayati na kulliha	: ayetlerimizi, işaretlerimizi, alamet, tüm, bütün,
Fe ehaz na hum	: öyle ki, sarıldılar, yakalanmak, hapis, tutmak, biz, onlar
Ahze azizin	: tutmak, yakalama, güçlü, büyük, üstün,
muktedirin	: kudretli olan, güçlü olan, muktedir,

 

42- Bütün işaretlerimizi yalanladılar. Öyle ki onlar; Bizi anlamamanın cehaletine tutuldular, kendilerini üstün, güçlü görmenin o hâllerine sarıldılar.

 

-43-

أَكُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِّنْ أُوْلَئِكُمْ أَمْ لَكُم بَرَاءةٌ فِي الزُّبُرِ

E kuffârukum hayrun min ulâikum em lekum berâetun fîz zubur

e kuffârukum	: sizin hakikati örtmeniz, görmemezlikten gelmeniz
hayrun min ulaikum	: hayırlı, iyi olan, onlardan, sizlerden
Em lekum beraetun	: yoksa, sizin için beraat, kurtuluşa ulaşmak,
fi el zuburi	: içinde, kutsal olan, kitab, yazılı olan, kutsal sözler

 

43- Sizin hakikatleri görmezlikten gelmeniz sizlerin hayrına mı, yoksa kutsal sözlerle kurtuluşa ulaşmanız mı sizin için daha hayırlı?

 

-44-

أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُّنتَصِرٌ

Em yekûlûne nahnu cemîun muntesir

Em yekulune nahnu	: yoksa diyorlar, söylüyorlar biz
Cemıun muntesirun	: toplanma, kalabalık, birlik, kazanan, zafer,

 

44- Yoksa biz daha kalabalığız, kazanırız mı diyorlar?

 

-45-

سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَيُوَلُّونَ الدُّبُرَ

Se yuhzemul cem’u ve yuvellûned dubur

se yuhzemu el cemu	: hezimet, yenilmek, mağlup, kaybetmek, hepsi
Ve yuvellune	: dönecek,
ed dubura	: arkaları, eski bildiklerine dönecekler, cehalet bilişi

 

45- Hakikatleri bırakıp, cehalet bilişlerine dönenlerin hepsi kaybedenlerden olur

 

-46-

 بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَةُ أَدْهَى وَأَمَرُّ

Belis sâatu mev’ıduhum ves sâatu edhâ ve emerr

Bel el saatu	: hayır, saat, zaman, vakit,
mevıdu hum	: vaad, söz, onlara söylenen,
ve el sâatu edha	: zaman, vakit, süre, kötü, korkunç şey
ve emerr	: emir, işler, hükümler,

 

46- Bilakis onlara her zaman hakikatlerin sözleri söylendi ve onlar işleyişi anlayamadılar ve zamanları kötü hallerde geçirdiler.

 

-47-

إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ

İnnel mucrimîne fî dalâlin ve suur

İnne el mucrimin	: muhakkak ki, fenalarda kalanlar, hata yapan, günah
Fi dalalin	: içinde, sapan, dışına çıkan, cehalete sapan,
ve suurin	: çılgın, aşırılık, sarsılma

 

47- Muhakkak ki onlar; fenalarda kalanlar, hakikatleri bırakıp kendi cehaletlerine sapanlar ve aşırılık içinde olanlardır.

 

-48-

يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ

Yevme yushabûne fîn nâri alâ vucûhihim zûkû messe sekar

Yevme yushabune	: gün, vakit, sürüklenen, kalır, çekilen, giden,
Fi el nar	: içinde, yakıcılık, ateş, yakıp yıkıcı,
alâ vucûhi-him	: onların yüzlerinde, yönleri, nitelikleri
Zûkû messe	: o hallerde kalmak, tadın, temas, dokunma,
sekare	: şaşırmışlık, hak ila batıl arasında şaşırmışlık

 

48- Her zaman o yakıp yıkıcı hâller içinde sürüklenip giderler. Onların yüzlerinde şaşırmışlık hâlleri vardır.

 

-49-

 إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ

İnnâ kulle şey’in halaknâhu bi kader

İnnâ kulle şeyin	: muhakkak ki biz tüm her şeyi
Halaknâ hu	: onu yarattık, halk ettik, varettik,
bi kaderin	: bir ölçüyle, planla, takdirle

 

49- Muhakkak ki Biz bütün her şeyi bir ölçüyle halk ettik.

 

-50-

وَمَا أَمْرُنَا إِلَّا وَاحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ

Ve mâ emrunâ illâ vâhıdetun ke lemhın bil basar

ve mâ emru nâ	: değil, şey, ne, iş, emr, hüküm
İllâ vahidetun	: den başka, ancak, bir tek,
Ke lehmin bi el basari	: gibi, bir anlık, bakış, gözün açıp kapanması gibi.

 

50- Tüm varlıktaki işleyiş, Bizim birliğimizden başka şey değildir. Gözün açılıp kapanması gibi gerçektir.

 

-51-

وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا أَشْيَاعَكُمْ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

Ve lekad ehleknâ eşyâakum fe hel min muddekir

ve lekad ehlek na	: doğrusu, yok olma, yazık olma, biz,
eşyaa kum	: bölüm, nevi, eşya, suret, varlığın sureti, siz,
Fe hel min muddekirin	: bundan sonra, ibret, düşünüp anlamak

 

51- Doğrusu siz; varlığın suretinde kalır Bizi anlayamazsanız, kendinize yazık edersiniz. Artık düşünüp anlamaz mısınız?

 

5-2-

وَكُلُّ شَيْءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ

Ve kullu şey’in fe alûhu fîz zubur

ve kullu şeyin	: bütün her şey, bütün varlık,
feala hu	: fail, işleyen, O, hu, hak,
Fi el zubur	: içinde, kutsallık, kütle, kitap, yazılı olan, mektup

 

52- Bütün varlığın işleyişinde fail olan O’dur. Hakikatler kâinat kitabının içindedir

 

-53-

وَكُلُّ صَغِيرٍ وَكَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ

Ve kullu sagîrin ve kebîrin mustetar

ve kullu	: bütün her şey,
Sagirin ve kebirin	: küçük ve büyük,
mustetarun	: satırlar halinde yazılı,

 

53- Küçük ve büyük bütün her şeyde hakikatler satır satır yazılıdır.

 

-54-

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ

İnnel muttekîne fî cennâtin ve neher

İnne el muttekine	: muhakkak ki takva, fenalar düşmekten sakınan
Fiy cennatin	: huzur içinde, cennet içlerinde,
ve neher	: nehir, huzur, bol, refah

 

54- Muhakkak ki fenalara düşmekten sakınanlar, huzur ve refah içindedirler.

 

-55-

فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِيكٍ مُّقْتَدِرٍ

Fî makadi sıdkın inde melîkin muktedir

fî makadi	: makam, bulundukları yer,
sıdkın	: sadık, dosdoğru hareket etme, sadakat
İnde melikin	: yanında, katında, ona ait, mülkün sahibi,
muktedir	: kudretli, yetkili, iktidar sahibi, muktedir olan,

 

55- Bulundukları yerlerde dosdoğru hareket ederler. Bütün her şeye muktedir olan mülkün sahibine teslim olmuşlardır.