ENFÂL SURESİ

-1-

يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بِيْنِكُمْ وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

Yeselûneke anil enfâl kulil enfâlu lillâhi ver resûl fettekullâhe ve aslihû zâte beynikum ve etîûllâhe ve resûlehû in kuntum muminîn

Yeselune ke : sorarlar, araştırırlar, sen,
an el enfal : nevafil, nafile, suretten sirete seyir, halk zevki,
kul el enfalu li Allah : de ki, nevafil, nafile, varlık, nimet, bağış, Allah
ve el resuli : resul, hakikati gösteren,
fe ittekû Allah : bundan böyle, fenalardan sakının Allah’a orta koşmayın
ve aslihu : ıslah, temizlemek, değişmek,
zate beyni kum : zatı, sahip, sizdeki, sizler,
ve etiu Allâh : itaat etmek, uymak, Allah
ve resul hu : hakikati gösteren, resul, o
in kuntum müminin : eğer siz iseniz, müminlerden, emin olan

1- Sana Nevafil hakkında sorarlar. De ki: Nevafil Allah’a ve resule ait bir hakikattir. Bundan böyle fenalardan sakının, Allah’a ortak koşmayın. Cehaletten temizlenip, sizleri Zatı ile tutanı anlayın. Eğer müminlerden olmak istiyorsanız, Allah’a itaat edin ve o resulü anlayın.

Meâli 2: Allah’ın işleyiş hakikati her varlıktan sunulur. O hakikati anlamada acele etmeyin. Allah her yeri işleyişi ihata etmiştir. Ve O’nun yüceliğinin yanında, ben de varım egosuna düşmeyin.

-2-

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

İnnemâl muminûnellezîne izâ zukirallâhu vecilet kulûbuhum ve izâ tuliyet aleyhim âyâtuhu zâdethum îmânen ve alâ rabbihim yetevekkelûn

İnnema el muminun ellezine : muhakkak, doğrusu, müminler, o kimseler
izâ zikir Allah  : olduğunda, zikir, anma, Allah
Vecilet : ürpermek, titremek, kendine gelmek, duyarlı,
kulubu hum : onların kalbleri, idrakleri,
ve izâ tuliyet aleyhim : okunduğu zaman, açıklandığında, onlara,
ayet hu : ayet, işaret, delil,
zâdet-hum : artma, güçlenme, sağlam,
imanen : iman, inanma, eminlik yolunda ilerleme, onlar
ve alâ rabbi him : Rab, vücudlandıran, onlar,
yetevekelun : varlığın sahibine teslim olma, herşeyiyle teslim,

2- Müminler onlardır ki; Allah anıldığında onların kalbleri titrer, o işaretler onlara açıklandığı zaman onların imanları daha da güçlenir ve onlar bütün her şeyleriyle kendilerini vücudlandırana teslim olanlardır.

-3-

 الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ

Ellezîne yukîmûnes salâte ve mimmâ razaknâhum yunfikûn

Ellezine yukimune el salat : o kimseler, her an salât üzeredirler, bağlılık şuurunda
ve mimma razakna hum : şeyden, hangi şeylerden, rızık, nimet, sıfat, biz,
yunfikûne : infak eder, verir, teslim eder

3- O kimseler; her an Hakk’a bağlılık şuuru ile hareket edenlerdir, kendilerindeki sıfatların Bize ait olduğunu bilip teslim edenlerdir.

-4-

أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ

Ulâike humul muminûne hakkâ lehum deracâtun inde rabbihim ve magfiratun ve rızkun kerîm

Ulaike hum : işte onlar,
el müminun hakk : mümin, emin olanlar, hak, hakikat, gerçek
Lehum derecet : onlara, derece, makam, mertebe, ,
inde rabb him : katında, ait, ona ait, rabb, vücudlandıran, onlar
ve magfiratun : mağfiret, kirden arınmak, kapatmak, örtmek
ve rızkun kerimun : nimet, rızık, haz, asil olan, manevi, faziletli, değerli

4- İşte onlar hakikatlerden emin olanlardır. Onlara Rabbe ait makamlar ve mağfiret ve manevi hazlar vardır

-5-

 كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِن بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقاً مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ

Kemâ ahraceke rabbuke min beytike bil hakkı ve inne ferîkan minel muminîne le kârihûn

Kema ahrece ke : durum, gibi, çıkarma, getirme, dışarı çıkma, sen,
rabb ke : Rabbin, seni vücudlandıran
min beyti ke : ev, hane, senin evinden,
bi el hakk : hak, hakikat, gerçek
ve inne ferikan : muhakkak, doğrusu, grup, ekip, kalabalık,
min el muminine : müminler, emin olanlar,
le kerihun : küçük görme, hor bakma, hoşlanmama,

5- Sen evinden Rabbinin hakikatlerini açıklamak için dışarı çıktığında, doğrusu bazı guruplar müminleri küçük gördüler.

-6-

يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنظُرُونَ

Yucadilûneke fîl hakkı bade mâ tebeyyene ke ennemâ yusâkûne ilâl mevti ve hum yanzurûn

Yucadilune ke : mücadele ediyorlar, tartışıyorlar, sen,
fi el hakk : hakikatler için, gerçek, doğru,
bade mâ tebeyyene : sonra, açıkça, belli olan, açığa çıkan, göstermek
ke ennemâ yusakune : sanki, gibi, sürüklenme, yönlenme, kendi anlayışı için
ila el mevti : ölümüne, idraksiz, nutfe,
ve hum yanzurun : onlar, bakarlar, kendi anlayışlarına bakarlar

6- Hakikatleri apaçık açıkladıktan sonra, kendi anlayışları için sanki ölümüne mücadele eder gibi seninle mücadele ederler ve onlar kendi anlayışlarıyla bakarlar.

-7-

  وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتِيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللّهُ أَن يُحِقَّ الحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ

Ve iz yaıdukumullâhu ihdât tâifeteyni ennehâ lekum, ve teveddûne enne gayra zâtiş şevketi tekûnu lekum ve yurîdullâhu en yuhıkkal hakka bi kelimâtihî ve yaktaa dâbiral kâfirîn

ve iz yaıdu kum Allâh : vaad, öğüt, işin ortaya çıkışı, tecelli, siz, Allah
ihdâ et taifeteyni : tek, biri, topluluklar, iki grup, bütün varlığın,
Enne ha lekum : onun olduğu, olması, sizin
ve teveddûne : temenni etmek, diliyorsunuz, isteme,
Enne gayr zati : olduğu, başka, değil, sahip, zat, öz, asıl,
el şevketi : samimi arzu, istek, diken, güçlü duruş
Tekûnu lekum : olması, sizin istemeniz,
ve yuridu Allâh : irade eden, Allah
en yuhıkka el hakka : hakikat, hak, gerçek, gerçekleşmesi, doğru olan
bi kelimati hi : onun kelimeleri, hakikatleri, tecellileri, sözleri ile
ve yaktaa : kesiyor, uzaklaşma,
dabir : dubur, arkası, eski bildikleri, geçmişi, iç yüzü,
el kafirin : hakikatleri örtenler, hakikatleri anlamayanlar,

7- Bütün toplulukları tecellileriyle bir arada tutan Allah hakikatini anlamak istediğinizde, güçlü bir arzuyla O’nun Zatından gayrısını görmeden anlamayı isteyin. O’nun kelimelerindeki hakikatlerin gerçekleşmesindeki irade Allah’ındır. Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler, eski bildiklerinde kaldıklarından dolayı hakikatleri anlamaktan uzaklaşırlar.

-8-

لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ

Li yuhıkkal hakka ve yubtılel bâtıle ve lev kerihel mucrimûn

li yuhıkka el hakka : hakikat, hak, gerçek, gerçekleşmesi, doğru olan
ve yubtıle : yok olma, geçersiz, yalan olan, boş olan, asılsız olan
el batıle : batıl olan, geçersiz, yalan olan, boş olan, asılsız olan
ve lev kerih el mücrimin : olsa bile, hakir, küçük görme, fenalarda kalan, günahkâr

8- Fenalarda kalanlar hor görseler de hakikatler gerçektir ve batıl olanlar geçersizdir.

-9-

   إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُرْدِفِينَ

İz testegîsûne rabbekum festecâbe lekum ennî mumiddukum bi elfin minel melâiketi murdifîn

iz testegisûne : aramak, anlamak, yardım istemek,
rabb kum : rabbiniz, vücudlandıran, siz
fe istecâbe lekum : artık, icabet etmek, uymak, cevabını arama, size,
Enni : ben, ene, muhakkak ki ben,
mumid kum : imdat, yardım, uzun, serilme, süreç, siz,
bi elfi : sonsuz, bin, unsiyet eylemek, varlığın ünsiyeti, aslı,
min el melaiketi : kuvveler, güç, kuvvet, her varlıktaki güç
murdifin : birbirini izleyen, makam, saflar, eş, aynı olan, benzer,

9- Sizi vücudlandıranı anlamak istediğinizde, artık size sunulan hakikatlere icabet edin. Tüm varlığın aslını, her varlıktaki gücü, benzerlikleri anlamanız için, muhakkak ki Ben size her an yardım etmekteyim.

-10-

   وَمَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَمَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

Ve mâ cealehullâhu illâ buşrâ ve li tatmainne bihî kulûbukum ve mân nasru illâ min indillâh innallâhe azîzun hakîm

Ve ma ceale : değil, şey, ne, yapmak, ortaya koymak, sunmak,
hu allah : O, Allah,
İlla buşra : ancak, var, sadece, müjde, huzur veren bilgi
ve li tatmainne : mutmain, emin olan, süphesi kalmayan,
Bihi kulubu-kum : onunla, o hakikatlerle, kalpleriniz, ilmi olarak anlamak
ve mâ en nasru : değil, şey, ne, yardım, etki, imkân,
İlla min indi Allâh : ancak, sadece, var, Allah’ın katından, ona ait,
inne Allâh aziz : Muhakkak, Allah, tüm niteliklerin yüce sahibi,
hakim : hüküm hikmet, hâkim olan, tüm varlığa hakim olan,

10- Ancak huzur veren bilgiler Allah’ın ortaya koyduğu şeylerdedir. Kalbleriniz o hakikatlerle mutmain olur. Bir yardım olmasın ki o ancak Allah’a aittir. Muhakkak ki Allah, tüm niteliklerin yüce sahibidir, tüm varlığa tecellileriyle hâkim olandır.

-11-

  إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِّنْهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُم مِّن السَّمَاء مَاء لِّيُطَهِّرَكُم بِهِ وَيُذْهِبَ عَنكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَلِيَرْبِطَ عَلَى قُلُوبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الأَقْدَامَ

İz yugaşşîkumun nuâse emeneten minhu ve yunezzilu aleykum mines semâi mâen li yutahhirakum bihî ve yuzhibe ankum riczeş şeytâni ve li yarbıta alâ kulûbikum ve yusebbite bihil akdâm

İz yugaşşi kum : olduğunda, kaplamak, sarmak, o hale düşmek, siz,
el nuase : uyuklama, gaflet
Emeneten minhu : emin olarak, anlama,  ondan, onun tarafından
ve yunezzilu aleykum : indiriyor, sunar, üzerinize, size
min es semâi maen : ulviyet, ulvi âlem, semadan, su, ilim,
li yutahhira-kum bihi : sizi temizlemek için, arınmak, onunla,
ve yuzhibe ankum : giderir, yok eder, sizden,
ricze el şeytani : vesvese, azap, şeytani haller, ego, benlik
ve li yarbıta : rabt etmek, bağlamak için,
ala kulub kum : kalpleriniz, bilişin tekâmülü, idrakleriniz,
ve yusebbite bihi : sağlam kılar, onunla,
el akdam : ayak, yürüme, ileri, kemalat yolu

11- Siz hakikatleri anlama yolunda bir gaflete düşerseniz, o gafletten temizlenmeniz için, size sunulan üzerinizdeki o Ulvi İlme bakın. Bu durum şeytani hallerde kalmanın vesvesesini yok eder ve kalblerinizi Hakk’a bağlar ve kemalat yolunda sizi sağlam kılar.

-12-

 إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلآئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرَّعْبَ فَاضْرِبُواْ فَوْقَ الأَعْنَاقِ وَاضْرِبُواْ مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ

İz yûhî rabbuke ilâl melâiketi ennî meakum fe sebbitûllezîne âmenû se ulkî fî kulûbillezîne keferûr rube fadribû fevkal anâkı vadribû minhum kulle benân

iz yuhi rabbu ke : olduğunda, bildirdiğinde, vahyetme, rabbin
ilâ el melâiketi : güçler, kuvveler, her varlıktak, güç,
Enni mea kum : ben, birlikte, beraber, siz,
fe sebbitu ellezine amenu : artık, sebat, destek, sağlam, iman edenler
se ulki fi kulubi : ilka, koymak, bırakmak, yapma, verme, kalplerine
ellezine keferu : hakikatleri örtenler, görmemezlikten gelen,
el rube : dehşet, korku, büyü, tedirğinlik,
fe idribû fevka : darbe, sarsılma, üzeri, büyük,
el anak : boyun, sarılma, meşakkat, o hallere bağlanma,
ve idribu minhum : darbe, etki, sarsma, onlara,
Kulle benânin : hepsi, tümü, parmaklar, parmak uçları, tutunma, iz

12- Rabbiniz tüm kuvvelerinizden, Ben sizinle birlikteyim, diyerek her an vahyeder. Bunu anlayıp iman edenler, birliğin sağlam duruşunda olurlar. Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler ise kalblerinde bir tedirginliği taşırlar. Böylece onların üzerlerinde, meşakkatli bir hâlin etkisi vardır ve tüm o halde olanlarda o etkinin izleri vardır.

-13-

      ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ شَآقُّواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَمَن يُشَاقِقِ اللّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ

Zâlike bi ennehum şâkkullâhe ve resûlehu ve men yuşâkıkıllâhe ve resûlehu fe innallâhe şedîdul ıkâb

Zâlike bi enne hum : işte bu, onların olmaları
şâkku Allâh : karşı çıkma, direnme, Allah
ve resûle-hu : resulü, hakikati gösteren,
ve men yuşakkı Allah : kim, karşı çıkma, direnme, Allah
ve resûle-hu : resulü, hakikati gösteren,
fe inne Allâh : bundan böyle, şüphesiz, Allah,
şedid el ıkab : daha fazla, daha güçlü, zorluk, sıkıntı

13- İşte bu onların Allah’a karşı çıktıklarından ve o resulü anlayamadıklarından dolayıdır. Kim Allah’a karşı çıkar ve o resulü anlayamazsa, bundan böyle şüphesiz onlar daha fazla sıkıntılarda kalırlar.

-14-

 ذَلِكُمْ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابَ النَّارِ

Zâlikum fe zûkûhu ve enne lil kâfirîne azâben nâr

Zâlikum fe zuku hu : işte bu, böylece, artık, tatma, o halde kalma, o
ve enne li el kafirin : muhakkak ki, hakikatleri örtenler
azâbe en nâri : sıkıntı, azap, ateşin, yakıp yıkıcı,

14- Böylece artık onlar o hallerde kalırlar. Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler ateşin azabındadırlar.

-15-

  يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُواْ زَحْفاً فَلاَ تُوَلُّوهُمُ الأَدْبَارَ

Yâ eyyuhâllezîne âmenû izâ lekîtumullezîne keferû zahfen fe lâ tuvellûhumul edbâr

yâ eyyuhâ ellezineamenu : ey iman edenler
izâ lekitum : karşılaştığınızda, tanıştığınızda,
ellezîne keferu : hakikatleri örten kimseler, görmemezlikten gelenler,
zahfen : sokulma, kayma, yakınlaşmak, özenmek,
fe lâ tuvellû hum : sonra, yok, dönmek, o hale meyletmek, onların halleri,
el edbâr : arka, eski bilişleri, geçmiş cehalet bilişleri

15- Ey iman edenler! Hakikatleri görmemezlikten gelen kimselerle karşılaştığınızda, onlara yakınlaşıp, sonra da onların geçmiş cehalet bilişlerine kapılmayın.

-16-

وَمَن يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلاَّ مُتَحَرِّفاً لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزاً إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاء بِغَضَبٍ مِّنَ اللّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ

Ve men yuvellihim yevme izin duburahû illâ muteharrifen li kıtâlin ev mutehayyizen ilâ fietin fe kad bâe bi gadabin minallâhi ve mevâhu cehennem ve bisel masîr

ve men yuvelli hum : kim, döner, uyar, onlara
yevme izin dubura hu : o vakit, o zaman, geçmiş, arka, fena halleri, o
İlla muteharrifen : ancak, sadece, bozulma,
li kıtalin : mücadele, gayret, savaş,
Ev mutehayyizen : veya, katılma, taraflı, yanlı, ön yargılı,
ila fietin : için, sınıf, grup
fe kad bae : böylece, oldu, uğradı, yatak, oda,
bi gadab min allah : öfke, hiddet, yalan, Allah
ve mevâ hu : mekân, yer, barınak, sığınak, kaldıkları yer,
cehennem : cehaletin cehennemi, yakıp yıkıcı haller,
ve bise el masîru : ne kötü, varılan yer, karar, hâl,

16- Onların o hallerine kim dönerse, o vakit onların Hakk’ı anlamadaki gayretli halleri bozulur veya önyargılı halleri oluşur. Böylece onlar Allah’a karşı yalanlarda, öfkelerde kalırlar ve sığındıkları hâl cehaletin cehennemidir ve o ne kötü bir hâldir.

-17-

 فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَكِنَّ اللّهَ قَتَلَهُمْ وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللّهَ رَمَى وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْهُ بَلاء حَسَناً إِنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

Fe lem taktulûhum ve lâkinnallâhe katelehum ve mâ rameyte iz rameyte ve lâkinnallâhe ramâ ve li yubliyel muminîne minhu belâen hasenâ innallâhe semîun alîm

fe lem : işte, böylece, değil,
taktulu hum : siz, bedenin nitelikleri, cisim, yazık etme, zarar, onlar
ve lakin Allah : lâkin, fakat, ama, Allah,
katel hum : bedenin nitelikleri, cisim, yazık etmek, zarar, onlar
ve ma rımeyte : değil, atmak, bırakmak, bir güçle bir şey yapma, sen
iz rımeyte : atmak, bırakmak, bir güçle bir şey yapma, sen
ve lakinne Allah rama : fakat, Allah, atmak, yapmak, bir güçle yapma
ve li yubliye : imtihan için, dikkatlice düşünme, bela, sıkıntı,
el muminîne : müminler, emin olanlar,
Min hu : ondan, bunu, bu durum,
belaen : imtihan, sınama, tasa, sıkıntı, başa gelen sıkıntı,
hasenen : güzel, güzellik, güzelce, güzel bir şey,
inne Allâh semiun alim : muhakkak, Allah, işitme, ilmin sahibi,

17- İşte o hâlde olanlara siz yazık etmediniz, fakat onlar Allah’ı anlamamakla kendilerine yazık ettiler. Sen bir güçle bir şey yaptığında o güç senin değildir, fakat o güç Allah’ındır. Müminler başlarına gelen sıkıntıları dikkatlice düşünürler, ondan güzel bir ders çıkarırlar. Muhakkak ki Allah işittirendir, ilmin sahibidir.

-18-

  ذَلِكُمْ وَأَنَّ اللّهَ مُوهِنُ كَيْدِ الْكَافِرِينَ

Zâlikum ve ennallâhe mûhinu keydil kâfirîn

zâlikum : işte böyle, böyledir, bundan dolayı, işte,
ve enne Allâh : muhakkak ki, doğrusu, olduğu, Allah,
muhin : alçaltıcı, bozan, zayıf bırakan, ihanet eden, hain
keydi : tuzak, hile, kötülük, zulüm veren hâl, kavga, cenk,
el kâfirîne : hakikatleri görmemezlikten gelip örtmek,

18- İşte, hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler; hilelerle kötülüklerde olmaları sebebiyle, Allah’ı anlamada zayıf bırakan haller içindedirler.

-19-

 إِن تَسْتَفْتِحُواْ فَقَدْ جَاءكُمُ الْفَتْحُ وَإِن تَنتَهُواْ فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَإِن تَعُودُواْ نَعُدْ وَلَن تُغْنِيَ عَنكُمْ فِئَتُكُمْ شَيْئًا وَلَوْ كَثُرَتْ وَأَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ

İn testeftihû fe kad câekumul fethu ve in tentehû fe huve hayrun lekum ve in teûdû naud ve len tugniye ankum fietukum şeyen ve lev kesuret ve ennallâhe meal mu’minîn

İn testeftihu : eğer, şayet, fetih, açma, açılma, hakikatleri ulaşmak
fe kad cae kum : böylece, oldu, geldi, sundu, siz,
el fethu : açılma, açığa çıkma, fetih, ulaşma,
ve in tentehu : eğer vazgeçerseniz
fe huve hayrun lekum : artık o, daha hayırlı, size
ve in teudu naud : eğer, geri dönme, dön, biz söz, vaad
ve len tugniye ankum : değil, asla, fayda, yarar, zengin, size
fietu-kum şey : topluluğunuz, cemaat, kalabalık, sizler, bir şey
Ve lev kesuret : eğer, olsa bile, çokluk, kesret, dış suretlerde kalmak
ve enne Allah : muhakkak ki Allah
mea el muminîne : beraber, müminlerle

19- Eğer hakikatlere ulaşmak istiyorsanız, artık size sunulmuş olan ve tüm varlıkta açığa çıkan niteliklere bakın. Eğer eski cehalet bilişlerinizden vazgeçerseniz, bu sizin için daha hayırlıdır. Eğer o hallerinize geri dönerseniz Bizi anlayamazsınız. Eğer kesrette kalırsanız ve sizler bir çıkar peşinde olursanız, siz asla bir fayda bulamazsınız. Muhakkak ki müminler Allah ile beraber olduklarını bilirler.

-20-

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنتُمْ تَسْمَعُونَ

Yâ eyyuhâllezîne âmenû etîullâhe ve resûlehu ve lâ tevellev anhu ve entum tesmeûn

yâ eyyuhâ ellezine amenu : ey iman edenler
etiu Allâh : itaat edin, uyun, Allah
ve resulu hu : resul, hakikati gösteren, o,
ve lâ tevellev anhu : yok, dönmek, yüz çevirmeyin, ondan
ve entum tesmeun : siz, işitme, duymak

20- Ey iman edenler! Allah’a itaat edin ve o resul’ü anlayın. O’ndan yüz çevirmeyin ve hakikatleri işitin.

-21-

  وَلاَ تَكُونُواْ كَالَّذِينَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لاَ يَسْمَعُونَ

Ve lâ tekûnû kellezîne kâlû seminâ ve hum lâ yesmeûn

ve lâ tekûnû ke ellezine : siz olmayın, o kimseler gibi
Kâlû semi na : derler, işittik, biz,
Ve hum la yesmeûne : onlar, duyar ama işitmezler

21- Biz işittik deyip de, duyup da işitemeyen o kimseler gibi olmayın.

-22-

   إِنَّ شَرَّ الدَّوَابَّ عِندَ اللّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ

İnne şerred devâbbi indallâhis summul bukmullezîne lâ yakılûn

İnne şerre : muhakkak ki, şerli, kötü, kötü hallerde olan
el devab : yürüyen, yaşayan, yaşantı, hayvaniyette kalan
inde Allâh : ona ait, katında, Allah
es summu : duyup işitemeyen,
el bukmu : konuşması olup hak kelamı etmeyen
ellezîne lâ yakılûne : o kimseler, akıl etmeyen, düşünmeyen,

22- Muhakkak ki yaşantılarında kötülük içinde olanlar; Allah’a ait olan hakikatleri duyup da işitemeyen, hakikatlerini konuşamayan ve düşünmeyen o kimselerdir.

-23-

 وَلَوْ عَلِمَ اللّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لَّأسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعْرِضُونَ

Ve lev alimallâhu fî him hayran le esmeahum ve lev esmeahum le tevellev ve hum muridûn

ve lev alime Allah : eğer, ise, bildi, Allah,
Fihim hayran : içlerinde, onların içinde, hayır, haydalı, güzel haller
le esmea-hum : elbette, işitmek, duymak, onlar
ve lev esmea hum : eğer, bile, duyup işitti, duydu, kulak verdi, onlar
le tevellev : elbette, mutlaka yüz çevirirler, dönerler
ve hum muridun : onlar, yüz çeviren

23- Eğer onlar Allah’ı bilselerdi; içlerinde yararlı, faydalı, güzel haller olurdu ve elbette onlar hakikatleri işitirlerdi. O hallerini bırakamayanlar işitseler bile, elbette yüz çevirirler ve onlar kendi bildiklerine dönerler.

-24-

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَجِيبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُم لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ

Yâ eyyuhâllezîne âmenûstecîbû lillâhi ve lir resûli izâ deâkum limâ yuhyîkûm valemû ennallâhe yehûlu beynel meri ve kalbihî ve ennehû ileyhi tuhşerûn

yâ eyyuha ellezine amenu : ey iman edenler
İstecibu li Allah : icabet etmek, kabul etmek, Allah
ve li el resul : için, resul,
iza dea kum : sizi davet ettiği zaman, şeyler, hayat, diri olan, siz
li ma yuhyi kum : hayat veren, diri olan, tüm varlıkta diri olan, siz,
ve ılemû enne Allah : bilin, olduğu, Allah,
yehule : dâhil, içerde olma, hulul, zuhur etmek,
beyn : her yerininde, arasına, tüm varlıkta,
El meri : kişi, tüm vücud varlığı, hürmet, bir, görünür,
ve kalbi-hi : kalbi, idraki, anlamak, o, kişi,
ve enne-hu ileyhi tuhşerun : muhakkak, o, onda, toplanma, bir araya gelme

24- Ey iman edenler! Siz tüm varlıkta diri olanı anlamak için davet edildiğinizde, Allah’a icabet edin ve o resul’ü anlayın. Muhakkak ki Allah’ın, kişinin tüm vücud varlığında ve tüm varlıkta her an zuhur ettiğini bilin. Kişi bu hakikati anladığında, muhakkak ki bütün her şeyi bir arada tutanın O olduğunu bilir.

-25-

   وَاتَّقُواْ فِتْنَةً لاَّ تُصِيبَنَّ الَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنكُمْ خَآصَّةً وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ

Vettekû fitneten lâ tusîbennellezîne zalemû minkum hâssah valemû ennallâhe şedîdul ıkâb

ve ittekû : takva, fenalardan sakınmak Allah’a ortak koşmamak,
Fitneten : ikilik, kargaşa, imtihan, müşküllü hal,
la tusibenne : yok, isabet, olmamak
ellezîne zalemû : zalim kimseler, zulmeden kimseler
min-kum hasseten : sizden, has, özel, özellik,
ve alemû enne Allah : biliniz, muhakkak, olun, Allah
şedidu el akabe : daha fazla, şiddetli, zorlanma, sıkıntı

25- Zalim kimselerden olmamanız, ikilik hallerinde kalmamanız için, fenalardan sakının Allah’a ortak koşmayın ve Allah’ı bilenlerden olun, daha fazla sıkıntılarda kalmayın.

-26-

  وَاذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

Vezkurû iz entum kalîlun mustadafûne fîl ardı tehâfûne en yetehattafekumun nâsu fe âvâkum ve eyyedekum bi nasrihî ve razakakum minet tayyibâtî leallekum teşkurûn

ve izkuru iz entum : hatırlayın, olduğunda, siz
Kalılun mustadafûne : az, zayıf, savunmasız, güçsüz, aciz, çaresiz
fî el ardı tehafune : yeryüzünde, çekinmek, korkmak, tedirgin olma
En yetehatfe kum en nasu : kaçırmak, geçmek, yakalamak, zarar verme, siz, insan
fe âvâ-kum : böylece, aşırılık, şiddet, himaye eden, koruma, siz
ve eyyede-kum : destek, siz,
bi nasri hi : yardım, o
ve razaka-kum : rızıklar, nimetler, fayda, yarar, siz
min et tayyibatî : temiz, tertemiz, güzel,
lealle-kum teşkurun : umulur ki, siz, nimetlerin sahibini bilir teslim edersiniz

26- Siz bir acizlik, bir zayıflık içindeyken, yeryüzünde insanların size zarar vermesinden korktuğunuz zamanı hatırlayın. Sonra da siz himaye edildiniz. O’dur yardım eden, size destek olan ve size tertemiz rızıklar sunan. Umulur ki siz nimetlerin sahibini bilir teslim edersiniz.

-27-

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَخُونُواْ اللّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُواْ أَمَانَاتِكُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ

Yâ eyyuhâllezîne âmenû lâ tehûnûllâhe ver resûle ve tehûnû emânâtikum ve entum talemûn

yâ eyyuhâellezine amenu : ey iman edenler
la tehûnû Allâh : yok, hıyanet, vefasızlık, Allah
ve el resul : resul, hakikati gösteren,
ve tehunu : hıyanet, ihanet,
emanat kum : emanet, siz,
ve entum talemun : siz bilenlerden olun

27- Ey iman edenler! Allah ve resul’ü için hıyanet içinde olmayın ve siz emanete de hıyanet etmeyin ve siz bilenlerden olun.

-28-

 وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلاَدُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللّهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ

Valemû ennemâ emvâlukum ve evlâdukum fitnetun ve ennallâhe indehû ecrun azîm

ve ılemû : bilin,
Ennemâ emval kum : ancak, sadece, mal, varlık, değerler, siz
ve evlâdu-kum : evlatlarınız,
fitne : imtihan, ayartma, ikilik, gerçek sahibini anlama
ve enne Allâh : muhakkak ki Allah
inde-hu ecrun azim : onun, katından, ait, ecir, karşılık, yüce

28- Varlığınızın ve evlatlarınızın gerçek sahibinin muhakkak ki Allah olduğunu bilip anlayın. Yüce karşılık O’nun katındandır.

-29-

يِا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إَن تَتَّقُواْ اللّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَاناً وَيُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

Yâ eyyuhâllezîne âmenû in tettekullâhe yecal lekum furkânen ve yukeffir ankum seyyiâtikum ve yagfir lekum vallâhu zul fadlil azîm

yâ eyyuha ellezine amenu : ey, iman edenler, emin olanlar
İn tetteku allâh : eğer, takva, fenalardan sakınma, ortak koşmama, Allah
yecal lekum  : yapar, eder, oluşturur
furkanen : fark sahibi, hak ve batılı fark eden, anlayan
ve yukeffir ankum : kafir, örter, kapatır, sizden, sizde,
seyyiati-kum : fenalar, günahlarınızı, siz
ve yagfir-lekum : size mağfiret eder, temizlenmek, kirletmeyen
ve Allâh zu el fadlı : Allah, sahip, nitelikler, lütuflar,
azim : yüce, ulu,

29- Ey iman edenler! Eğer fenalardan sakınır, Allah’a ortak koşmazsanız, siz hakk ve batılı anlayanlardan olursunuz ve sizin fenalarınız sizde örtülür, size mağfiret edenin ve bütün lütufların yüce sahibinin Allah olduğunu anlarsınız.

-30-

   وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللّهُ وَاللّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ

Ve iz yemkuru bikellezîne keferû li yusbitûke ev yaktulûke ev yuhricûke ve yemkurûne ve yemkurullâh vallâhu hayrul mâkirîn

ve iz yemkuru bike : karanlık, gizli, tuzak, düzen, çare, sinsi plan, sana
ellezine keferû : hakikatleri örten kimseler
li yusbitû-ke : için, kanıtlamak, bağlamak, set, tutmak, hapis, sen
Ev yaktulû-ke : ya da, seni öldürürler
Ev yuhricû-ke : ya da, çıkarmak, dışarı çıkarmak
ve yemkurûne : karanlık, gizli, tuzak, plan yapan, çare aramak,
ve yemkuru Allâh : karanlık, gizli, oyun, düzen, çare, tuzak, Allah
ve Allah hayru : Allah, hayırlı, faydalı, iyi olan,
el makirine : karanlık, gizli, düzen, plan, çare

30- Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler, seni hapsetmek ya da seni öldürmek ya da seni dışarı atmak için sinsi planlar yapıyorlar ve tuzaklar hazırlıyorlardı. Sinsi planlara karşı çare Allah’tadır ve Allah’ın çaresinde hayr vardır.

-31-

  وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا قَالُواْ قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَاء لَقُلْنَا مِثْلَ هَذَا إِنْ هَذَا إِلاَّ أَسَاطِيرُ الأوَّلِينَ

Ve iza tutlâ aleyhim âyâtunâ kâlû kad seminâ lev neşâu le kulnâ misle hâzâ in hâzâ illâ esâtîrul evvelîn

ve iza tutla aleyhim : okunduğunda, onlara,
ayet na : ayetlerimiz, işaret, delil,
Kâlû kad semina : dediler, oldu, duyduk
Lev neşau : eğer, olsa, istek, istesek,
le kulna misli haza : elbette, söyleriz, gibi, bu
en haza illa esatir : ancak, sadece, bu masal, efsane,
el evvel   : öncekilerin, evvel,

31- Onlara ayetlerimiz okunduğu zaman: Biz duyduk, eğer istesek bunun gibi bizde söyleriz, ancak bu öncekilerin efsanelerinden başka bir şey değildir, dediler.

-32-

    وَإِذْ قَالُواْ اللَّهُمَّ إِن كَانَ هَذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنَا حِجَارَةً مِّنَ السَّمَاء أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ

Ve iz kâlûllâhumme in kâne hâzâ huvel hakka min indike fe emtir aleynâ hıcâraten mines semâi evitinâ bi azâbin elîm

ve iz kalu : olmuştu, dediler, seslendiler,
Allah humme : Allah, Allah’ım, onlar
İn kane haza : eğer, ise, oldu, bu
huve el hakka : o, hak, gerçek, hakikat ise,
min indi ke : sana ait, senin katından,
fe emtir aleyna : o zaman yağdır, akıt, gönder, üzerimize, bize
Hıcâraten min el semai : taş, gök, ulvi alem, sema
ev iti na : veya bize getir, ver,
bi azabı elim : azap, sıkıntı, elim, acı

32- Onlar dediler ki: Allah’ım, eğer bunlar gerçekten senin katından ise, o zaman bizim üzerimize gökten taş yağdır, ya da bize acı bir azap ver.

-33-

وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ

Ve mâ kânallâhu li yuazzibehum ve ente fîhim, ve mâ kânallâhu muazzibehum ve hum yestagfirûn

Ve ma kane Allah : olmadı, olmaz, değildir, Allah
li yuazzibe-hum : için, azap, sıkıntı veren, onlar
ve ente fi him : sen, içinde, onlar, onların içindesin
Ve mâ kâne allâh : olmadı, olmaz, değildir, Allah
muazzibe-hum : azap veren, azaplandıran, onlar
ve hum yestagfirun : onlar, bağışlanma, mağfiret isteyen, hatadan dönme

33- Allah onlara azap verecek değildir. Sen onların içindesin. Allah onlara sıkıntı verici değildir. Onlar hatalarını anlayıp ondan dönsünler

-34-

       وَمَا لَهُمْ أَلاَّ يُعَذِّبَهُمُ اللّهُ وَهُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا كَانُواْ أَوْلِيَاءهُ إِنْ أَوْلِيَآؤُهُ إِلاَّ الْمُتَّقُونَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ

Ve mâ lehum ellâ yuazzibehumullâhu ve hum yasuddûne anil mescidil harâmi ve mâ kânû evliyâehu in evliyâuhû illâl muttakûne ve lâkinne ekserehum lâ yalemûn

ve mâ lehum : değil, şey, ne, onlar,
Ella yuazzibe-hum Allâh : değil, yok, sıkıntı, azap veren, onlar, Allah
ve hum yasuddune : onlar, menetmek, engel olma
an el mescidi el harâmi : kutsal olan, mutlak olana yönelmek
Ve mâ kânû evliya hu : olmadı, olmaz, dostlar, evliya, o, hak, Allah
İlla evliya hu : ancak, dostlar, o, hu, hakk,
el muttakin : fenalardan sakınan ortak koşmayan,
ve lâkin ekser hum : fakat, lakin, çoğu, onlar,
la yalemun : yok, bilme, bilemediler,

34- Allah onlara azap verecek değildir. Onlar bunu bilemediler. Onların halleri kutsal olana teslim olmaya engel oldu ve onlar Allah’ı evliya edinmediler. Ancak O’nu evliya edinenler, fenalardan sakınıp ortak koşmayanlardır. Lâkin onların çoğu bilemediler.

-35-

وَمَا كَانَ صَلاَتُهُمْ عِندَ الْبَيْتِ إِلاَّ مُكَاء وَتَصْدِيَةً فَذُوقُواْ الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ

Ve mâ kâne salâtuhum indel beyti illâ mukâen ve tasdiyeh fe zûkûl azâbe bimâ kuntum tekfurûn

ve ma kane salat hum : olmadı, olmaz, salât, hakka bağlılık, onlar
inde el beyti : yanında, ona ait, ev, oda, hane, bulundukları yer
İlla mukaen : ancak, ıslık çalma, alay, keyfi hareket, hevasına göre
ve tasdiyeten : alkışlama, el çırpma, eğlenme
fe zûkû el azap : artık, tatmak, his, o halde olmak, azap, sıkıntı.
bi-mâ kuntum : şeyler, sebebiyle, oldunuz,
tekfurun : hakikatleri örtenler, hakikatleri görmemezlikten gelen

35- Onlar bulundukları yerde Hakk’a bağlılık şuurunda olamadılar. Ancak onların ibadetleri, atalarından öğrendikleri şekliyle, kendi eğlenceleri ve hevalarına göre hareket etmektir. Bundan dolayı, hakikatleri görmemezlikten gelmeleri sebebiyle sıkıntılı hallerde kalırlar.

-36-

    إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِيَصُدُّواْ عَن سَبِيلِ اللّهِ فَسَيُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ إِلَى جَهَنَّمَ يُحْشَرُونَ

İnnellezîne keferû yunfikûne emvâlehum li yesuddû an sebîlillâh fe se yunfikûnehâ summe tekûnu aleyhim hasraten summe yuglebûn vellezîne keferû ilâ cehenneme yuhşerûn

İnne ellezine keferu : doğrusu, muhakkak, hakikatleri görmemezlikten gelen
Yunfikûne : infak ederler, verirler, harcama,
emval hum : mallarını, değer,  varlık, onlar,
li yesuddû : için, men etmek, engellemek,
an sebîli Allah : hakikatleri anlatmak, Allah yolundan
fe se-yunfikûne-hâ : böylece, infak eder, harcar, verir, onu
Summe tekunu aleyhim : sonra, olacak, onlara, üzerlerine
Hasret summe yuglebune : ayrılık, hüzün, sonra, yenilgi, kaybetme
ve ellezîne keferû : hakikatleri örten kimseler, görmemezlikten gelenler,
ilâ cehenneme : yakıp yıkıcı olan, cehaletin cehennemi,
yuhşerun : toplandıkları, bulundukları hal, birlikte oldukları,

36- Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler mallarından harcama yaparlar. Fakat yaptıkları bu harcama, Allah’ın hakikatlerini anlatanlara engel olmak içindir. Yine de bu harcamayı yaptıkları için, onlarda bir hüzün, sanki bir kaybetmişlik hâli olur. İşte, hakikatleri görmemezlikten gelenlerin bulundukları hâl, yakıp yıkıcı hallerdir.

-37-

لِيَمِيزَ اللّهُ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَيَجْعَلَ الْخَبِيثَ بَعْضَهُ عَلَىَ بَعْضٍ فَيَرْكُمَهُ جَمِيعاً فَيَجْعَلَهُ فِي جَهَنَّمَ أُوْلَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ

Li yemîzallâhul habîse minet tayyibi ve yecalel habîse badahu alâ badın fe yerkumehu cemîan fe yecalehu fî cehennem ulâike humul hâsirûn

li yemize allah : için, ayırt etmek, ayıran, Allah,
el habise : kötü huylu, zararlı, tehlikeli, habis,
min et tayyibi : temiz, temiz huylu olan, iyi olan, güzel hallerde olan
ve yecale el habis : kılar, yapar, kötü huylu,
Bada hu ala badın : onun bir kısmı, bazısı, bazısına
fe yerkume-hu cemian : öyle ki, üst üste, yığma, o, hepsi bir arada,
fe yecale hu : böylece, kılar, yapar, eyler, onu,
fi cehennem : içinde, yakıp yıkıcı, derin kuyu, cehaletin cehennemi
Ulaike hum el hâsirûne : işte onlar, hüsrana uğrayan, kaybeden

37- Temiz huylu olanla, kötü huylu olan; Allah’ın hakikatlerini anlayıp anlamadığına göre ayırt edilir. Onların bazısı bazısını kötü huylu yapar. Böylece o hâlde olanlar bir arada bulunur. İşte o kötü şeyler yapanlar, yakıp yıkıcı haller içindedirler. İşte hüsrana uğrayanlar onlardır.

-38-

  قُل لِلَّذِينَ كَفَرُواْ إِن يَنتَهُواْ يُغَفَرْ لَهُم مَّا قَدْ سَلَفَ وَإِنْ يَعُودُواْ فَقَدْ مَضَتْ سُنَّةُ الأَوَّلِينِ

Kul lillezîne keferû in yentehû yugfer lehum mâ kad selef ve in yeûdû fe kad madat sunnetul evvelîn

Kul li ellezine keferu : anlat, için, hakikatleri örten kimseler
İn yentehû : eğer, vazgeçme, sona erdirme,
yugfer lehum : mağfiret, onlar
Ma kad selefe : şey, değil, ne, oldu, geçmiştir, önceki
ve in yeudu : eğer, döner, yönelir
fe kad madat : o zaman, oldu, önceki, geçer, geçmişte kalan,
sunnet el evvelin : öncekilerin hükümleri, halleri, bildikleri, yıl, önceki

38- De ki:Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler, o hallerinden vazgeçerlerse onlar mağfiret bulurlar. Eğer eski hallerine dönerlerse, o zaman önceki halleriyle yaşayıp giderler.

-39-

   وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلّه فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

Ve kâtilûhum hattâ lâ tekûne fitnetun ve yekûned dînu kulluhu lillâhi fe inintehev fe innallâhe bimâ yamelûne basîr

ve kâtilû-hum : mücadele edin, gayret, onlar
Hattâ la tekune fitnetun : hatta, kadar, yok, olmak, ikilik, fitne, kargaşa,
ve yekûne ed dinu : olur, olsun, din, yaratılış yasaları, varoluş hükümleri
kullu-hu li allah : hepsi, tamamı, bütünü, onun, için, Allaha ait
fe in intehev : bundan sonra, eğer, bitirir, vazgeçerlerse, sona erdirme
fe inne Allâh : böylece, muhakkak Allah
bima yamelun basirun : şeyleri, yaptığınız şeyler, basiret, görme, anlama,

39- O hâlde olanlarla, fitne yok oluncaya kadar hakikatler için mücadele edin ve varoluş yasalarının tamamen Allah’a ait olduğunu anlatıncaya kadar gayret gösterin. Bundan sonra eğer o eski hallerini bırakırlarsa, böylece yaptıkları şeylerde Allah’ın onlara hakikatleri her an gösterdiğini anlayacaklardır.

-40-

وَإِن تَوَلَّوْاْ فَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَوْلاَكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ

Ve in tevellev fa’lemû ennallâhe mevlâkum nimel mevlâ ve nimen nasîr

ve in tevellev : eğer, şayet, yüz çevirirler, dönerler
fe ilemû enne Allah : artık bilin, muhakkak, Allah
mevlâ-kum : yakın, sizin mevlanız, dostunuz, efendi, sahip,
nime el mevlâ : ne güzel Mevla, dost, sahip
ve nime en nasîru : ve ne güzel yardımcı

40- Eğer onlar eski cehalet bilişlerine dönüp, hakikatlerden yüz çevirirlerse, sizin sahibinizin muhakkak ki Allah olduğunu bilin. O ne güzel sahiptir ve ne güzel yardımcıdır.

-41-

وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَيْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِن كُنتُمْ آمَنتُمْ بِاللّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

Valemû ennemâ ganimtum min şeyin fe enne lillâhi humusehu ve lir resûli ve li zîl kurbâ vel yetâmâ vel mesâkîni vebnis sebîli in kuntum âmentum billâhi ve mâ enzelnâ alâ abdinâ yevmel furkâni yevmettekal cemâni vallâhu alâ kulli şey’in kadîr

ve alemu ennama : biliniz, olduğunu,
Ganim tum min şey : ganimet, elde edilen, tevhid dersleri, hak ilmi, siz, birşey
Fe enne li Allah : o zaman, artık olduğu, Allah için, Allah’ın
humuse-hu : onun beşte biri, kısım kısım, sesi gizlemek, sıkmak,
ve li el resuli : resulün, hakikatleri gösteren,
ve li zi el kurba : yakınlığa sahibi olanların,
ve el yetama : yetimler, aslını bilmeyenler, atalarının inancından kopan
ve el mesakini : çaresiz, yoksullar, aciz, müşküllerde kalan,
ve ibne es sebili : evlat, yok, yolculukta olanlar, hak yolunun evlatları
in kuntum amentum bi allah : eğer siz, iseniz, iman eden, inanan, Allah
Ve ma enzel na : değil, şey, ne, verdik, indirme, sunduk,
ala abd na : kulluk, biz,
yevme el furkâni : gün, vakit, hak ve batılı fark etmek
Yevme itteka el cemani : gün, vakit, tevhit, karşılaşma, toplanma, birleşme
ve Allâh ala kulli şey kadir : Allah, bütün her şey, kudret

41- Size verilen Tevhid ilminin bilgisiyle, Allah’ın ne olduğunu bilenlerden olun. Hakikatleri gösteren: Yakınlığa sahip olanlar için ve atalarının inancından kopmuş hakikati arayanlar için ve hakikatlerin çaresizliğinde olanlar için ve hakk yolunda olanlar için, hakikatleri kısım kısım sunar. Eğer siz Allah’a iman eder, size sunduğumuz ilimle kulumuz olduğunuzu anlarsanız, o zaman hakk ile batılı fark edersiniz ve o vakit Tevhidin şuurunda olur ve Allah’ın bütün her şeydeki kudret olduğunu anlarsınız.

-42-

 إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَى وَالرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَلَوْ تَوَاعَدتَّمْ لاَخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ وَلَكِن لِّيَقْضِيَ اللّهُ أَمْراً كَانَ مَفْعُولاً لِّيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَن بَيِّنَةٍ وَيَحْيَى مَنْ حَيَّ عَن بَيِّنَةٍ وَإِنَّ اللّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ

İz entum bil udvetid dunyâ ve hum bil udvetil kusvâ ver rekbu esfele minkum ve lev tevâadtum lehteleftum fîl mîâdi ve lâkin li yakdiyallâhu emren kâne mef’ûlen li yehlike men heleke an beyyinetin ve yahyâ men hayye an beyyineh e innallâhe le semîun alîm

İz entum bi el udvet el dunya : olursunuz, yakın olan, meyletme, dünya, yaşam
ve hum bil udvet : onlar, yakın olan,
el kusva : uzak olan, ulaşılacak olan son yer,
ve el rekbu : binmek, yolculuk, çıkmak, kervan,
esfel minkum : aşağı, aşağı düşmek, fena, sizden
ve lev tevaad tum : eğer, şayet, vaat, söz verme,
le ihtelef tum : elbette, ihtilaf, ayrılık, ikilik,
fi el miad : içinde, belli bir süre, zaman
ve lâkin li yakdiye : fakat, ama, olması, ortaya çıkma, vuku
Allâhu emr : Allah, iş, hüküm,
kane mefulen : oldu, fail olan, yapan, yapılan iş, failin eseri,
li yehlike men heleke : için, helak, varlığından geçme, kim, yok olan, helak
an beyyinetin : apaçık deliller üzere
Ve Yahya men hayye : hayat, diri olan, kim, yaşam, diri
an beyyinetin : apaçık deliller üzere
ve inne Allâh : muhakkak ki Allah,
le semiun alim : elbette, işittiren, ilmin sahibi

42- Sizler dünya çıkarlarına meylederseniz, Hakk’a olan yakınlık idrakinden uzaklaşırsınız ve o yolculukta sizler fenalarda kalırsınız. Eğer siz sözlerinize uymazsanız, elbette belli bir süre içinde ikiliğe düşersiniz. Ortaya çıkan her şey Allah’ın işleyişidir, O fail olandır. Apaçık deliller üzere olan kimse, kendi varlığından geçerek O’nun varlığında yokluğunu bilir ve apaçık deliller üzere olan kimse, diriliğin O’nun diriliği olduğunu bilir. Muhakkak ki Allah elbette işittirendir, ilmin sahibidir.

-43-

  إِذْ يُرِيكَهُمُ اللّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلاً وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَّفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الأَمْرِ وَلَكِنَّ اللّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ

İz yurîkehumullâhu fî menâmike kalîlen ve lev erâkehum kesîran le feşiltum ve le tenâzatum fîl emri ve lâkinnallâhe sellem innehu alîmun bi zâtis sudûr

İz yurike hum Allah : olduğu zaman, gösterme, bildirme, onlar Allah
fî menâmi-ke kalilen : içinde, uyku, rüya, ileri görüş, düş, sen, az, bir az
ve lev erake hum kesir : eğer, şayet, görme, onlar, çokluk, varlığın suret yönü
le feşiltum : elbette, başarısızlık, anlayamamak, tedirgin, siz
ve le tenâzatum : elbette, anlaşmazlık, niza,
fi el emr : işleyiş hakkında, hüküm,
ve lâkin Allâh selleme : fakat, lakin, Allah, barış, selamet, kurtuluş,
inne-hu alimun : muhakkak ki o, ilmin sahibi
bi zâti es sudûri : sahip, zat, gönüllerde olan

43- Onlardan az bir kısmı hariç, Allah’ın hakikatlerini anlatmada seni bir hayal içinde görüyorlardı. Eğer onlar, varlığın suret yönünde kalırlarsa elbette hakikati anlayamazlar ve elbette işleyiş hakkında anlaşmazlığa düşerler. Kurtuluş Allah’tadır. Muhakkak ki O gönüllerdeki ilmin sahibidir.

-44-

وَإِذْ يُرِيكُمُوهُمْ إِذِ الْتَقَيْتُمْ فِي أَعْيُنِكُمْ قَلِيلاً وَيُقَلِّلُكُمْ فِي أَعْيُنِهِمْ لِيَقْضِيَ اللّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولاً وَإِلَى اللّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ

Ve iz yurîkumûhum iziltekaytum fî ayunikum kalîlen ve yukallilukum fî ayunihim li yakdıyallâhu emren kâne mefûlâ ve ilâllâhi turceul umûr

ve iz yurikumu hum : gösterdiğinde, bildiriyor, görme, bakma, onlar
iz iltekaytum : bir araya geldiğinizde, karşılaşma, tanışma
fi ayuni-kum kalilen : aynılık, bakış, gözler, eş, benzer, az, küçük, önemsiz
ve yukallilu-kum : azaltır, düşürür, küçültür, siz
fî ayuni him : aynılık, gözler, görmek, eş, bakış, bir, onlar
li yakdıye allah : ortaya çıkma, vuku, takdir, hüküm, Allah
emr kâne mefûlen : iş, işleyiş, hüküm, oldu, fail olan, yapan
ve ila Allah turceu el emr : Allah’ta döndürülme, işler

44- O halde olanlarla bir araya geldiğinizde, onlara hakikatleri bildirdiğiniz zaman, sizi önemsemez bir bakış içinde olurlar ve onlar bakışlarıyla sizi küçük görürler. Yine de siz onlara: Tüm varlığın açığa çıkmasında takdir sahibi olan Allah’tır ve tüm varlığın işleyişinde fâil olan ve tüm işleri her an döndüren Allah’tır, diye hakikatleri anlatın.

-45-

 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُواْ وَاذْكُرُواْ اللّهَ كَثِيرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلَحُونَ

Yâ eyyuhâllezîne âmenû izâ lekîtum fieten fesbutû vezkurullâhe kesîran leallekum tuflihûn

yâ eyyuhâ ellezine amenu : ey iman edenler
iza lekitum fieten : karşılaştığınız zaman, bir topluluk
fe usbutu : sağlam durun, hakikatlerin bilgisinde olma
ve uzkur Allâh kesiran : anın, zikir, Allah, çok
lealle-kum tuflihun : umulur ki siz, felah bulursunuz, kurtuluş, başarılı olma

45- Ey iman edenler! Öyle bir toplulukla karşılaştığınız zaman, hakikatlerin bilgisinin sağlamlığında durun ve Allah’ı çok anın. Umulur ki siz başarılı olursunuz.

-46-

وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ

Ve etîullâhe ve resûlehu ve lâ tenâzeû fe tefşelû ve tezhebe rîhukum vasbirû innallâhe meas sâbirîn

ve etîu Allâh : itaat edin, uyun, Allah
ve resuluhu : resul, hakikati gösteren,
ve lâ tenâzeû : anlaşmazlık, ihtilaf, ayrılık, ikilik,
fe tefşelu : yoksa, zayıf, başarısız
ve tezhebe : gider, yok olur, kesilir, uzaklaşma,
rihu kum : şevkiniz, istek, anlayış, ilgi, idrak,
ve ısbiru : sabredin
inne Allâh mea el sabir : muhakkak ki Allah, beraber, birlikte, sabredenler

46- Allah’a itaat edin ve o resul’ü anlayın ve ihtilafa düşmeyin. Yoksa hakikatleri anlamada zayıf düşersiniz ve ilginiz, idrakiniz azalır gider. Sabırlı olun. Muhakkak ki sabredenler Allah ile beraber olduklarını bilirler.

-47-

وَلاَ تَكُونُواْ كَالَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَارِهِم بَطَرًا وَرِئَاء النَّاسِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللّهِ وَاللّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ

Ve lâ tekûnû kellezîne haracû min diyârihim bataran ve riâen nâsi ve yasuddûne an sebîlillâh vallâhu bimâ yamelûne muhît

ve la tekûnû ke : olmayın, gibi,
ellezi harac : kimseler, dışarı çıkan, ikilikte kalan,
min diyâri-him : yurtlarından, bulundukları yer, mekân,
bataran : kibirli, saygısız, çalımlı, kendini beğenmiş,
ve riâe el nas : gösteriş yaptı, ikiyüzlü, riya, insanlar
ve yasuddûne : engel olurlar, men, alıkoyarlar,
an sebil Allah : yol, hakikatler, Allah
ve Allâh bima yamelun : Allah, yaptığınız şeyler,
muhit : kuşatan, saran, var olan

47- Bulundukları yerlerde, kibirli davranışlarıyla hakikatlerin dışına çıkan kimseler gibi ve riyakâr insanlar gibi ve Allah’ın hakikatlerine engel olan o kimseler gibi olmayın. Allah yaptığınız bütün her şeyi tecellileriyle kuşatandır.

-48-

  وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لاَ غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّي جَارٌ لَّكُمْ فَلَمَّا تَرَاءتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَى عَقِبَيْهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِّنكُمْ إِنِّي أَرَى مَا لاَ تَرَوْنَ إِنِّيَ أَخَافُ اللّهَ وَاللّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ

Ve iz zeyyene lehumuş şeytânu amâlehum ve kâle lâ gâlibe lekumul yevme minen nâsi ve innî cârun lekum, fe lemmâ terâetil fietâni nekesa alâ akibeyhi ve kâle innî berîun minkum innî erâ mâ lâ terevne innî ehâfullâh vallâhu şedîdul ıkâb

ve iz zeyn lehum : olduğu zaman, süslü, gösterişli, onlara
el şeytanu amel hum : şeytan, şeytanı haller, yaptıklarını, oniar,
ve kâle la galibe : dedi, yok, galip, üstün, yenen
lekum el yevme min el nas : size bugün, o vakit, insanlar
ve inni carun lekum : ben, yardım eden, komşu, yanında olan, size
Fe lemma terâet el fietâni : fakat, perdeli, gördü, topluluk, birliğin içinde gördü
nekesa : geri gitme, nakıs, arkasına dönüp kaçtı, eksiklik,
alâ akibey-hi : ayakta durma, bulunduğu yer, ayakları üstünde, o
ve kâle inni beri minkum : dedi, ben, uzağım, masum, sizden,
İnni era  : görüyorum, biliyorum,
ma la terevne : şey, ne, bilmediğiniz şeyler,
İnni ehafu Allâh : ben, saygı, çekinme, Allah
ve Allâh şedid el akabe : Allah, daha fazla, şiddetli, zorluk, sıkıntı, azap,

48- Şeytani hallerde olan, amelleriyle bir gösteriş içindedir. O hâlde olan her zaman insanlara:  Sizden daha üstünü yoktur ve ben sizin yanınızdayım, der. Fakat birliliğin içinde olanları görünce, bulunduğu yerden geri döner ve ben sizden uzağım, ben sizin bilmediğiniz şeyleri biliyorum, ben Allah’tan korkarım, Allah’ın azabı şiddetlidir, der.

-49-

     إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَؤُلاء دِينُهُمْ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ فَإِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

İz yekûlul munâfikûne vellezîne fî kulûbihim maradun garra hâulâi dînuhum ve men yetevekkel alâllâhi fe innallâhe azîzun hakîm

iz yekulu el münafikun : diyorlardı, dedikleri zaman, münafık, ikiyüzlü
ve ellezîne fi kulub him : o kimseler, kalplerinde, idraklerinde,
marad : hastalık, benlik hastalığı,
garra haulai : aldattı, kandırdı, acemi, bunlar,
din hum : din, din diye bildikleri,  onlar
Ve men yetevekkel ala allâh : kim, tevekkül, varlığıyla teslim olan, Allah’a
fe inne Allâh azizi : böylece, Allah, tüm değerlerin sahibi, yüce
hakim : hâkim olan, tüm varlığa hâkim olan,

49- İkiyüzlüler ve kalblerinde benlik hastalığı olanlar işte böyle söylerler. Onların din diye bildikleri onları aldatır. Kim tüm varlığıyla Allah’a teslim olursa, böylece o, tüm değerlerin yüce sahibi, tüm varlığa tecellileriyle hâkim olanın Allah olduğunu bilir.

-50-

  وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُواْ الْمَلآئِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ

Ve lev terâ iz yeteveffellezîne keferûl melâiketu yadrıbûne vucûhehum ve edbârahum ve zûkû azâbel harîk

ve lev terâ iz yeteveffa : görseydin, sevgi içindeymiş gibi görünen, vefalı
ellezîne keferû : hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler
el melâiketu : kuvveler, melek, fıtratları, safilik, temizlik, masum
yadribune : darbe, vurgulamak, vurma, musibet, bela, afet, zarar,
vucûhe-hum : yüzleri, bildikleri, yöneldikleri, gerçekleri, onlar,
ve edbâra-hum : geçmiş, adetleri, arkaları, gerisi, eski bildikleri, onlar
ve zûkû : tatmak, his, o halde olmak,
azebe el harık : sıkıntı, azap, yakıcı

50- Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenlerin, sevgi içindeymiş gibi hallerini görsen de, onlar kendilerindeki safiliklerine, yöneldikleri hallerle zarar verirler ve onlar geçmiş cehalet bilişleriyle hareket ederler ve onlar yakıcı sıkıntılı hallerdedirler.

-51-

 ذَلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللّهَ لَيْسَ بِظَلاَّمٍ لِّلْعَبِيدِ

Zâlike bimâ kaddemet eydîkum ve ennallâhe leyse bi zallâmin lil abîd

Zâlike bima kaddemet : işte bu, sebebiyle, önceki yaptıklarının, sağladıkları
eydi-kum : güçleri, halleri, kendi yaptıkları, elleriniz
ve enne Allâh leyse : muhakkak ki Allah, değildir
bi zallâmin li abid : zulmeden, zulmedici, kulları için,

51- İşte bu onların daha önce kendi yaptıkları şeyler sebebiyledir. Muhakkak ki Allah kulları için zulmedici değildir.

-52-

 كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَفَرُواْ بِآيَاتِ اللّهِ فَأَخَذَهُمُ اللّهُ بِذُنُوبِهِمْ إِنَّ اللّهَ قَوِيٌّ شَدِيدُ الْعِقَابِ

Ke debi âli firavne vellezîne min kablihim keferû bi âyâtillâhi fe ehazehumullâhu bi zunûbihim innallâhe kaviyyun şedîdul ıkâb

ke debi ali firavne : gibi, durum, halleri, yakın, aile, güç, firavun
ve ellezîne min kabl him : o kimseler, onlardan önceki
Keferu : hakikatleri örten, görmemezlikten gelen,
bi âyâti allâhi : ayet, işaret, delil, allah
fe ehaze-hum Allâh : böylece, sarılmak, edinmek, uzaklaşmak, onlar, Allah
bi zunûbi-him : fenalarda kalmak, günahlar, onlar
inne allâh kaviy : muhakkak, Allah, kuvvet, güçlü, sağlam, zorluk,
şedid el akabe : güçlü, kuvvetli, daha fazla, zorluk, sıkıntı, müşkül,

52- Onların durumu, firavunun ve onlardan önceki Allah’ın ayetlerini görmemezlikten gelenlerin durumu gibidir. İşte onlar fenalarda kaldıklarından dolayı, Allah’ı anlayamadılar, kendi cehaletlerine sarıldılar. Muhakkak ki Allah tüm varlığı sapasağlam tutandır. Bunu anlayamayanlar daha fazla sıkıntılarda kalırlar.

-53-

ذَلِكَ بِأَنَّ اللّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَأَنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

Zâlike biennallâhe lem yeku mugayyiren nimeten enamehâ alâ kavmin hattâ yugayyirû mâ bi enfusihim ve ennallâhe semîun alîm

Zâlike bi enne allah : bu, işte bu, den dolayı, sebebiyle, Allah
lem yeku mugayyir : değildir, olmaz, değiştiren, değiştirmedikçe,
Nimeten ename ha : nimet, nimetler, lütuf, varlık, onu
alâ kavmin : kavim, kimseler, insanlar, topluluk
Hatta yugayyirû : hatta, kadar, bile, değiştirme, değişim,
Ma bi enfusi-him : şey, değil, ne, kendilerini, nefs, onlar
ve enne Allâh semiun : muhakkak ki Allah, işittiren
alim : ilmin sahibi

53- İşte böylece, insanlar bildiklerini değiştirmedikçe hatta kendi hallerini de değiştirmedikçe tüm varlıktaki lütufların sahibinin Allah olduğunu anlayamazlar. Muhakkak ki Allah işittirendir, ilmin sahibidir.

-54-

    كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَذَّبُواْ بآيَاتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَونَ وَكُلٌّ كَانُواْ ظَالِمِينَ

Ke de’bi âli firavne vellezîne min kablihim kezzebû biâyâti rabbihim fe ehleknâhum bi zunûbihim ve agraknâ âle fîravn ve kullun kânû zâlimîn

ke debi ali firavne : gibi, durum, halleri, yakın, aile, firavun
ve ellezîne min kabl him : o kimseler, onlardan önceki
Kezzebû bi ayet rabbi him : yalanladılar, yalanlarda kaldılar, ayetler, rabbi, onlar
fe ehlek-nâ-hum : böylece, helak, olma, biz, onları
bi zunûbi-him : fenaları, günahlarından dolayı
ve agrak na ale firavun : boğulma, kendi cehaletinde boğulma, firavun ailesi
ve kullun kanu zalimin : hepsi, oldu, zalim, zulüm eden

54- Onların durumu firavunun ve onlardan önceki Allah’ın ayetlerine karşı yalanlarda kalanların durumu gibidir. Onlar Bizi anlayamayıp kendi fenalarında kalarak helak oldular ve firavun ailesi kendi cehaletinde boğulup gitti. Onların hepsi zalimlerdi.

-55-

إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِندَ اللّهِ الَّذِينَ كَفَرُواْ فَهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ

İnne şerred devâbbi indallâhillezîne keferû fe hum lâ yuminun

İnne şerre : doğrusu, şerli, kötü,
el devab : yaşayan, hayvani haller, hayvaniyette kalan, yürüyen,
inde Allâh : Allah’a ait, Allah’a ait hakikatler,
ellezine keferû : hakikatleri görmemezlikten gelen kimseler.
fe hum la yuminun : böylece, işte, artık onlar, yok, inanma, iman etme

55- Doğrusu bir kötülük içinde yaşayanlar, Allah’a ait olan hakikatleri görmemezlikten gelen kimselerdir. İşte onlar iman etmeyenlerdir.

-56-

الَّذِينَ عَاهَدتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ وَهُمْ لاَ يَتَّقُونَ

Ellezîne âhedte minhum summe yenkudûne ahdehum fî kulli merratin ve hum lâ yettekûn

Ellezine ahedte minhum : o kimseler, anlaşma, söz verme, onlardan
Summe yenkudune : sonra, bozmak, kırmak, sözlerini, akid, ahd
fî kulli merratin : her defasında
ve hum la yettekune : onlar, yok, takva, fenalardan sakınma, ortak koşmama

56- O kimseler söz verirler, sonra da her defasında sözlerini bozarlar ve onlar fenalardan sakınmazlar, Allah’a ortak koşarlar.

-57-

فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِم مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ

Fe immâ teskafennehum fîl harbi fe şerrid bihim men halfehum leallehum yezzekkerûn

fe imma teskafenne hum : amma, fakat, işte, durdurma, yakalama,
fî el harbi : küfür, savaş, yarmak, delmek, vuruşmak,
fe şerrid bihim : öyle, ayırdı, dilim, korkut, evsiz, onları
Men halfe-hum : kim, kimse, arkalarında, onlar
Lealle hum yezekkerun : umulur ki onlar, tezekkür, ulaştığı hakikatlerle bakma

57- İşte o küfür halinde olanlara karşı dur. Onların arkalarından onları takip eden kimseleri hakikatlerle onlardan ayır. Umulur ki onlar varlığın yaratılışını düşünüp anlarlar, o hakikatlerle hareket ederler.

-58-

وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِيَانَةً فَانبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَاء إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الخَائِنِينَ

Ve immâ tehâfenne min kavmin hiyâneten fenbiz ileyhim alâ sevâin innallâhe lâ yuhıbbul hâinîn

ve imma tehafenne : fakat, amma, olduğunda, korku, çekinme, tedirgin olma,
min kavmin : bir kavimden, kimse, topluluk,
hiyanet : hıyanet, vefasızlık, aldatma, hainlik,
fe inbiz ileyhim : o zaman, ret etme, uzak dur, onlardan,
ala sevain : adil, eşit, doğru
inne Allâh : muhakkak ki Allah
lâ yuhıbbu : yok, sevgi, muhabbet,
el hâinîne : emanete hıyanet eden, hain olan,

58- Hıyanet eden bir topluluktan tedirgin olursan, o zaman bir adalet içinde onlardan uzak dur. Muhakkak ki emanete hıyanet edenlerde Allah sevgisi yoktur.

-59-

وَلاَ يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ سَبَقُواْ إِنَّهُمْ لاَ يُعْجِزُونَ

Ve lâ yahsebennellezîne keferû sebekû innehum lâ yucizûn

ve la yahsebenne : yok, sanma, sakın sanmasınlar, zannetmesinler
ellezine keferû : hakikatleri görmemezlikten gelenler,
sebeku : önce gelen, üstün, önde olan
İnne hum la yucizine : doğrusu, onlar, yok, anlamayan, acizlik, tevazu, güçsüz

59- Hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler, kendilerinin üstün olduklarını sanmasınlar. Doğrusu onlar kendi acizliklerini anlayamadılar.

-60-

وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ

Ve eıddû lehum mâstetatum min kuvvetin ve min rıbâtil hayli turhibûne bihî aduvvallâhi ve aduvvekum ve âharîne min dûnihim lâ talemûnehum allâhu yalemuhum ve mâ tunfikû min şey’in fî sebîlillâhi yuveffe ileykum ve entum lâ tuzlemûn

ve eıddû lehum : hazır olan, hazırlanmış, onlar
mâ istetatum : değil, şey, ne, gücünüz, kabiliyet,
min kuvvet : bir kuvvet, güç
ve min rıbati el hayli : tüm bağlılığınla, kuvvet, çok, atlı sürüsü, düşünmek,
Turhibûne bihi : dehşet, korkutmak, onunla,
aduv Allah : düşmanlık, Allah,
ve aduvve-kum : düşmanlık, husumet, siz
Ve aharin min dûni-him : diğer, başka, onlardan başka
lâ talemûne-hum : yok, bilme, bilemezsiniz, onlar
Allâh yalemu hum : Allah, bilir, bilirler, ilmin sahibidir, onlar
Ve ma tunfiku min şeyin : yok, verme, infak etme, bir şey, bir şeyden
fi sebil Allâh : yol, hakikatler, Allah
yuvef ileykum : vefa, sevgi bağlılığı, bağlanma, size
ve entum la tuzlemun : siz, yok, zulmedilme, haksızlık

60- O hallerde olanlara karşı tüm gücünle, tüm kabiliyetinle ve tüm bağlılığınla hazır dur. Onlar Allah’a karşı bir düşmanlık ve size karşı bir düşmanlık, bir korkutma içindedirler. Onlar gibi onlara uyan diğerleri de bilme konusunda Allah’ı bilemediler ve Allah yolunda sizin sevgiyle bağlandığınız gibi bağlanamadılar, bir şey de infak etmediler ve siz zulmeden de değilsiniz.

-61-

وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

Ve in cenehû lis selmi fecnah lehâ ve tevekkel alâllâh  innehu huves semîul alîm

ve in cenehu : eğer, meyil, yönelme, eğim,
li el slam : selamet, barış huzur,
fe icnah leha : o zaman, meylet, yönel, ona
ve tevekkel ala Allah : tevekkül, tüm varlığınla teslim olma, Allah
İnne hu huve el semiu : muhakkak ki o, işitmek,
el alim : ilmin sahibi, ilmiyle vareden,

61- Eğer onlar barış ve huzur yönelirlerse, o zaman sen de onlara yönel ve her an Allah’a tevekkül içinde ol. Muhakkak ki O işittirendir, ilmiyle varedendir.

-62-

 وَإِن يُرِيدُواْ أَن يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللّهُ هُوَ الَّذِيَ أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ

Ve in yurîdû en yahdeûke fe inne hasbekallâh huvellezî eyyedeke bi nasrihî ve bil muminîn

ve in yuridu : eğer, irade, istek,
en yahdeu ke : hile, aldatma, karşı çıkma, sen
Fe inne hasbe-ke allâhu : o zaman, muhakkak, Allah sana yeter
huve ellezi eyde ke : ki o dur, destek, dayanak, sen,
bi nasrihi : yardım, o
ve bi el muminine : müminler, emin olanlar,

62- Eğer istedikleri sana karşı çıkmaksa, o zaman sana Allah yeter. Ki O’dur senin dayanağın, O’dur yardım bulacağın ve müminlerin de.

-63-

وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنفَقْتَ مَا فِي الأَرْضِ جَمِيعاً مَّا أَلَّفَتْ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَكِنَّ اللّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

Ve ellefe beyne kulûbihim lev enfakte mâ fîl ardı cemîan mâ ellefte beyne kulûbihim ve lâkinnallâhe ellefe beynehum innehu azîzun hakîm

ve ellefe  : birleştirdi, birliğin içinde, sonsuz,
Beyne kulub him : arası, kalpleri, idrakleri, onlar
Lev enfak te : eğer, vermek, infak, sen
Ma fi el ardı  : şey, ne, değil, yeryüzündeki,
Cemian  : hepsi, tümü, toplam, hepsi, birlik
Ma elf te beyne : değil, şey, ne, birlik, ünsiyet, arasını,
kulubi-him : onların kalpleri
ve lakin Allah : lakin, fakat Allah,
Ellefe beyne hum : sonsuz, birleştirdi, ünsiyet, birlik, arası, onlar
inne-hu aziz : muhakkak, o, tüm değerlerin yüce sahibi,
hakim : hâkim olan, hüküm sahibi, tüm varlığa hâkim olan

63- Onların kalbleri birliğin içindedir. Eğer sen onlara yeryüzünde olan şeylerin hepsini versen, onların kalblerini birleştiremezsin, fakat onların kalblerini birleştiren Allah’tır. Muhakkak ki O tüm değerlerin yüce sahibidir, tüm varlığa tecellileriyle hâkim olandır.

-64-

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

Yâ eyyuhân nebiyyu hasbukallâhu ve menittebeake minel muminîn

ya eyyuha en nebiyyu  : ey, haberci, haber getiren, hakikatleri bildiren,
Hasbu ke Allah : yeter, kâfidir, sen, Allah
ve men ittebea-ke : kim, kimse, tâbi olan, uyan, sana tâbi olanlar
min el muminine : müminlerden

64- Ey hakikatleri bildiren! Senin sunduğun hakikatlere tâbi olup müminlerden olan kimselere ve sana Allah yeter.

-65-

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ يَغْلِبُواْ أَلْفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ

Yâ eyyuhân nebiyyu harridıl muminîne alâl kıtâl in yekun minkum işrûne sâbirûne yaglibû mieteyn ve in yekûn minkum mietun yaglibû elfen minellezîne keferû bi ennehum kavmun lâ yefkahûn

yâ eyyuha en nebiyyu : ey, haberci, haber getiren, hakikatleri bildiren,
harridı el muminine : teşvik et, isteklerini arttır, uyandır, müminler
Ala el kıtâli : mücadele, savaş, gayret göstermek, cisim,
in yekun min kum aşrune : eğer olursa, sizden, yirmi, iki bölük, bir kısım
Sâbirûne : sabredenler, sabırlı olanlar,
yaglıbu mieteyni : galip olan, başarılı, iki yüz, çoğu,
ve in yekûn min kum : eğer olursa, sizden
Mietun yaglibu : iki yüz, galip, kazanma
Elfen : bin, birlik, sonsuz, ünsiyet, her şey ona ait,
min ellezine keferû : hakikatleri örten kimseler
bi enne-hum : olmalarından, onlar
Kavmun la yefkahun : kimse, yok, idrak etmek, düşünüp anlamak, öğrenmek

65- Ey hakikatleri bildiren! Hakikatleri anlamada, anlatmada gayret gösterip müminlerden olmaları için onları teşvik et. Eğer sizler sabırlı olursanız, bir kısmınız bile onlarının çoğuna karşı hakikatleri anlatmada başarılı olursunuz. Eğer sizler çoğalırsanız, hakikatleri görmemezlikten gelip örtenlerin hepsine karşı başarılı olursunuz. Çünkü onlarda hakikatleri düşünüp anlama yoktur.

-66-

     الآنَ خَفَّفَ اللّهُ عَنكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُواْ أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللّهِ وَاللّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ

Elâne haffefallâhu ankum ve alime enne fîkum dafâ fe in yekun minkum mietun sâbiratun yaglibû mieteyn ve in yekun minkum elfun yaglibû elfeyni bi iznillâh vallâhu meas sâbirîn

Elane hafefe Allah ankum  : şimdi, artık, hafif, kolay, rahat, Allah, sizden
ve alime : bilen, ilmin sahibi,
enne fikum dafen : olduğu, sizde, içinizde, zayıf, muhtaç
fe in yekun minkum mietun : eğer, şayet, oldu, sizden, yüz, kısım,
Sâbiratun : sabırlı, sabreden,
yaglibu mieteyni : galip olan, başarılı, iki yüz, çoğu,
ve in yekun minkum elf : eğer, olsanız, bin, birlik, birleşme, sonsuz
Yaglibû elfeyni : galip gelir, başarılı, iki bin, iki grup,
bi izni Allâh : yetkili olan, izin, icazet, Allah
ve Allâh mea el sabirin : Allah, birlikte, beraber, sabredenler

66- Artık sizler Allah’ı anlamanın rahatlığındasınız ve içinizde bilmenin ihtiyacı hep olacaktır. Eğer sizler hakikatleri anlatmada sabırlı olursanız, onlardan çoğuna karşı başarılı olursunuz ve eğer sizler bir gurup olsanız, onlar iki gurup olsa da onlara hakikatleri anlatmada başarılı olursunuz. Bütün her şeyde yetkili olan Allah’tır ve sabredenler Allah ile beraber olduklarını bilirler.

-67-

مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللّهُ يُرِيدُ الآخِرَةَ وَاللّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

Mâ kâne li nebiyyin en yekûne lehû esrâ hattâ yushıne fîl ard turîdûne aradad dunyâ vallâhu yurîdul âhirah vallâhu azîzun hakîm

mâ kâne li nebiy : olmadı, olmaz, haberci, hakikatleri bildiren
en yekûne lehu esra : olması, onun, özgür olmayan, tutsak, karanlıkta olan
Hattâ yushıne : oluncaya kadar, hatta, istemek, kalınlık, güçlenmek
fî el ardı turidune : yeryüzünde, isteme, arzu etme, sizin istediğiniz
arada ed dunyâ : göstermek, görüntü, mal, dünya
ve Allâh yuridu el ahiret : Allah, irade, sonunda, sonsuz, her zaman, her an
ve Allâh aziz : Allah, tüm değerlerin yüce sahibi, tecellileriyle
hakim : hâkim olan, tüm varlığa hâkim oaln,

67- Hakikatleri bildiren, onların bir cehalet tutsağı halinde kalmasını istemez. Hatta onlar yeryüzünde dünya malını isteyen olsalar da, onların hakikatleri anlayıp güçlenmesini ister.

İrade sonsuza dek Allah’ındır ve Allah tüm değerleriyle tüm varlığa hâkim olandır.

-68-

  لَّوْلاَ كِتَابٌ مِّنَ اللّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ

Lev lâ kitâbun minallâhi sebeka le messekum fîmâ ehaztum azâbun azîm

lev lâ kitabun : eğer olmasaydı, kitap, o kitabı incelemeseydiniz?
min Allah : Allah’ın, Allah’a ait olan,
sebeka : ilerleme, önceden geçti, öne geçti, başardı,
le messe kum : elbette, dokunma, isabet, değmek, araştırma, siz
Fi ma ehaz tum : içinde, sarılma, edinmezsiniz, kalmazsınız, siz,
azab azim : siz, azap, sıkıntı, büyük, kararlı, kalıcı,

68- Eğer tüm varlık kitabında Allah’a ait olan hakikatleri incelemeseydiniz, ilerleyemezdiniz. Elbette siz hakikatleri araştırsanız, cehaletin büyük sıkıntılı halleri içinde kalmazsınız.

-69-

  فَكُلُواْ مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلاَلاً طَيِّبًا وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

Fe kulû mimmâ ganimtum halâlen tayyiben vettekullâh innallâhe gafûrun rahîm

fe kulû mimna ganimtum : artık, beslenin, yararlanın, şeyler, hakikatlerin bilgisinde
Halalen tayyiben : uygun, helal, faydalı, yararlı, temiz olarak
ve itteka Allâh : takva, fenalardan sakınma ortak koşmama,  Allah
İnne Allâh gafur : muhakkak ki Allah, bağışlayan, lütuflarıyla temizleyen
rahim : muhakkak ki Allah, bağışlayan, rahim, özünden vareden

69- Bundan böyle, tertemiz olan, faydalı olan hakikatlerin bilgilerinden yararlanın ve fenalardan sakının, Allah’a ortak koşmayın. Muhakkak ki Allah lütuflarıyla temizleyendir, varlığı özünden varedendir.

-70-

 يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّمَن فِي أَيْدِيكُم مِّنَ الأَسْرَى إِن يَعْلَمِ اللّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْرًا يُؤْتِكُمْ خَيْرًا مِّمَّا أُخِذَ مِنكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

Yâ eyyuhân nebiyyu kul li men fî eydîkum minel esrâ in yalemillâhu fî kulûbikum hayran yutikum hayran mimmâ uhıze minkum ve yagfir lekum vallâhu gafûrun rahîm

yâ eyyuhâ en nebiyyu : ey haber getiren, hakikatleri bildiren,
Kul li men fi eydi kum : anlat, de, söyle, için, kim, içinizdeki güç, elleriniz
min el esrâ : esir, özgür olmayan, cehalet karanlığında tutsak
İn yalemi allâh : eğer, ise, bilir, bilen, Allah
fî kulûbi-kum hayran : kalplerinizde, hayır, iyilik, güzellik
Yuti kum hayran : size verilir, sunulur, iyilik, hayır, güzellik
mimmâ uhize minkum : şeyden, olan, onları, alınan, sarılan, çeken, çıkaran,  sizden
ve yagfir lekum : mağfiret eden, lütuflarıyla temizleyen, siz,
ve Allâh gafur : Allah, bağışlayan, lütuflarıyla temizleyen,
rahim : Allah, bağışlayan, rahim, özünden vareden

70- Ey hakikatleri bildiren! Etrafınızdaki cehalet karanlığında tutsak olan kimselere anlat: Eğer Allah’ı bilirseniz, O; kalblerinizin içinde olan güzellikleri, iyilikleri sizden ortaya çıkarır, size güzellikler iyilikler sunar ve sizi lütuflarıyla temizler. Allah lütuflarıyla temizleyendir, varlığı özünden varedendir.

-71-

وَإِن يُرِيدُواْ خِيَانَتَكَ فَقَدْ خَانُواْ اللّهَ مِن قَبْلُ فَأَمْكَنَ مِنْهُمْ وَاللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

Ve in yurîdû hıyâneteke fe kad hânullâhe min kablu fe emkene minhum vallâhu alîmun hakîm

ve in yuridu hiyanet ke : eğer, şayet, ise, isteme, hıyanet, sana
fe kad hanu Allah : artık, böylece, oldu, hıyanet
min kablu : önceden
fe emkene minhum : o zaman, böylece, imkân, olanak, onlardan
ve Allâh alim hakimun : Allah, ilmin sahibi, tüm varlığa hâkim olan

71- Eğer sana karşı bir hıyanet içinde olurlarsa, bil ki onlara tüm imkânlar verildiği hâlde, önceden beri Allah’a karşıda hıyanet içinde oldular ve ilmiyle tüm varlığa hâkim olan Allah’ı bilemediler.

-72-

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُوْلَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلاَيَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُواْ وَإِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

İnnellezîne âmenû ve hâcerû ve câhedû bi emvâlihim ve enfusihim fî sebîlillâhi vellezîne âvev ve nasarû ulâike baduhum evliyâu badın vellezîne âmenû ve lem yuhâcirû mâ lekum min velâyetihim min şeyin hattâ yuhâcirû ve inistensarûkum fîd dîni fe aleykumun nasru illâ alâ kavmin beynekum ve beynehum mîsâk vallâhu bimâ tamelûne basîr

İnne ellezine amenu : muhakkak ki, iman edenler
ve hâcerû : hicret, hakikatleri anlatmak için her yere giden
ve câhedû : cihad, gayret, mücadele
bi emvâli-him : mallarıyla, varlıkları, değerleri,
ve enfus him : nefs, can, kendileri
Fi sebîli Allâh : Allah’ın yolunda
ve ellezine avev ve nasaru : o kimseler, himaye, koruma ve yardım
Ulâike baduhum evliya badın : işte onlar, bazıları, onlar, dostlar, bir kısımı
ve ellezîne âmenû : iman eden kimseler,
ve lem yuhacirû : değil, hicret, hakikatler için gitme
mâ lekum : değil, şey, ne, sizin
min velâyeti-him min şeyin : velayet, himaye, görev, otorite, onlar, bir şey
hattâ yuhâcirû : hatta, hicret, gitme,
ve in-istensarû-kum : eğer, yardım isteme, siz,
fi el din : din hakkında, varlığın yaratılış yasaları, incelikleri,
fe aleykum en nasru : artık, sizde, üzerinize, yardımcı
İlla alâ kavmin beyne kum : ancak, bir topluluğa, aranızda, siz
ve beyne-hum misakun : onların arasında, misak, anlaşma,
Ve Allah bima temalun : Allah, yaptığınız şeyler,
basir : bildiren, görme, basiret, gösterip duran

72- İman eden kimseler ve hakikatler için bir yerden bir yere gidenler ve Allah yolunda malları ile ve canları ile hakikatler için mücadele edenler; işte o kimseler, koruyan ve yardım edenlerdir. İşte onlar birbirlerinin dostlarıdır. İman edip hakikatler için bir yere gitmeyenler, hatta bir yere gidinceye kadar onların sorumluluğu size ait değildir. Varlığın yaratılış yasalarının hakikatleri konusunda eğer sizden yardım isterlerse, artık yardım etmek sizler için bir sorumluluktur ve onlarla aranızda sözleşme yapın. Allah yaptığınız şeylerden size her an hakikatleri gösterir.

-73-

وَالَّذينَ كَفَرُواْ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ إِلاَّ تَفْعَلُوهُ تَكُن فِتْنَةٌ فِي الأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ

Vellezîne keferû baduhum evliyâu badın illâ tefalûhu tekun fitnetun fîl ardı ve fesâdun kebîr

ve ellezîne keferû : hakikatleri örten kimseler, görmemezlikten gelen,
badu-hum evliya badın : onların bir kısmı, dostlar, bir kısmına, birbirlerine
illâ tefalû-hu : onu yapmazsanız, hakikatleri anlatmada gayret
Tekun fitne fi el ardı : olur, fitne, ikilik, kargaşa, müşkül, yeryüzünde
ve fesâdun kebir : bir bozulma, fesat, tahribat, büyük

73- Hakikatleri görmemezlikten gelenlerden bazıları bazılarını dost edinirler. Eğer siz hakikatleri anlatmada üzerinize düşeni yapmazsanız; yeryüzünde ikilikler, sıkıntılar ve büyük bozukluklar, tahribatlar olur.

-74-

وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ

Vellezîne âmenû ve hâcerû ve câhedû fî sebîlillâhi vellezîne âvev ve nasarû ulâike humul mu’minûne hakkâ lehum magfiratun ve rızkun kerîm

ve ellezîne âmenû : iman edenler
ve hâcerû : hicret, hakikatleri anlatmak için her yere giderler
ve câhedû : cihad, gayret, mücadele,
fi sebil allah : yolunda, hakikatleri için, Allah,
Ve ellezine avev : o kimseler, himaye, koruma
ve nasaru : yardım eden, yardımcı,
Ulaike hum : işte, onlar,
el muminûn hakk : müminlerdir, hakikatlerden emin olan, gerçek, doğru
Lehum magfiratun : onlar, mağfiret
ve rızkun kerim : rızık, fayda, yarar, asil, yüce, asalet

74- İman eden kimseler, hakikatler için bir yerden bir yere gidenler ve Allah’ın hakikatlerini anlamak ve anlatmak için gayret gösterenler; işte o kimseler, koruyan ve yardım edenlerdir. İşte onlar hakikatlerden emin olanlardır. Onlara mağfiret ve yüce nimetler vardır.

-75-

وَالَّذِينَ آمَنُواْ مِن بَعْدُ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ مَعَكُمْ فَأُوْلَئِكَ مِنكُمْ وَأُوْلُواْ الأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

Vellezîne âmenû min ba’du ve hâcerû ve câhedû meakum fe ulâike minkum, ve ûlûl erhâmi baduhum evlâ bibadın fî kitâbillâh innallâhe bi kulli şeyin alîm

ve ellezine amenû min badu : iman edenler, bundan sonra, sonradan
ve hâcerû : hicret, hakikatleri anlatmak için bir yere gidenler
ve câhedû : gayret, mücadele, hakikatleri anlamak için gayret
mea kum : beraber, birlikte, siz
fe ulâike min kum : o zaman, işte onlar, sizden
ve ulû el erham : sahipleri, bilen, yakınlık, rahmet, yakınlık,
badu-hum : onların bir kısmı, bazısı,
evla bi badın : yakın, ilk, önce, bir kısımına
fî kitâbi allâh : Allah’ın Kitab’ında
inne allâh bi kulli şey : muhakkak ki Allah, bütün her şey
alim : ilmiyle vareden, ilmin sahibi,

75- Sonradan iman edenler ve hakikatler için bir yerden bir yere gidenler ve sizinle beraber hakikatleri anlamak ve anlatmak için gayret gösterenler, işte onlar sizinledir ve yakınlığa sahip olanlardır. Onlar birbirlerine Allah’ın kitabı üzere yakındırlar. Muhakkak ki Allah bütün her şeydeki ilmin sahibidir.