TEGÂBÜN SÛRESİ

 

-1-

يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

Yusebbihu lillâhi mâ fîs semâvâti ve mâ fîl ard le hul mulku ve le hul hamdu ve huve alâ kulli şey’in kadîr

Yusebbihu li Allahi : teceliller, yüzmek, dolaşmak, onun nuru, Allah
Ma fî es semâvâti : semalarda, göklerde ne varsa
ve mâ fi el ardı : yerde ne varsa
Lehu el mulku : onun, idare, mülk, yöneten, hükümdar,
ve lehu el hamdu : onun, ona, varlıktaki tüm nitelikler onun,
ve huve alâ kulli şeyin : o, her bütün şeydeki
kadir : kudret

 

1- Göklerde ne varsa ve yerde ne varsa her şey Allah’ın tecellilerini gösterir. Bütün her şey O’nun yönetimindedir ve varlıktaki tüm nitelikler O’na aittir ve O bütün her şeydeki kudrettir.

 

-2-

هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

Huvellezî halakakum fe minkum kâfiru ve minkum mû’min vallâhu bimâ ta’melûne basîr

huve ellezî halaka kum : o ki, yaratandır, vareden, halkeden, siz,
Fe minkum kafirun : bir kısmınız, kiminiz, hakikatleri görmemezlikten gelen
ve minkum müminun : bir kısmınız, kiminiz, inanır.
ve allâhu bima tamelun : Allah, şeyler, yaptığınız, amelleriniz,
basîrun : içindeki dışındaki işin sırrı sahibi, gören, gösteren,

 

2- Ki O’dur sizi halkeden. Kiminiz hakikatleri görmemezlikten gelip örtersiniz ve kiminiz de inanırsınız. Allah yaptığınız şeylerden size hakikatleri gösterir.

 

-3-

خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ

Halakas semâvâti vel arda bil hakkı ve savverekum fe ahsene suverekum ve ileyhil masîr

Halaka es semavati : yarattı, halk etti, gökler
ve el arda : yeryüzü, toprak,
bi el hakkı : hak ile, dosdoğru, gerçek,
ve savvere-kum : size suret, şekil verdi, görüntü, resim
Fe ahsene suvere kum : ahsen, en güzel, şekliniz, suretiniz, görüntünüz
ve ileyhi el masiru : ona ulaşma, varılacak yer, belirleme, makam, karargâh,

 

3- Gökleri ve yeri hakk ile halk etti ve sizi şekillendirdi, güzel bir şekilde sıfatlandırdı ve dönüp varacağınız yer O’nadır.

 

-4-

يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ

Ya’lemu mâ fîs semâvâti vel ardı ve ya’lemu mâ tusirrûne ve mâ tulinûn vallâhu alîmun bi zâtis sudûr

yalemu : bilmek, ilmiyledir, ilmin sahibidir,
Ma fî es semâvâti : semalarda, göklerde şeyleri
ve el ardı : arz, yeryüzü, yer
ve yalemu : bilmek, ilmiyledir, ilmin sahibidir,
Ma tusirrûne : gizli olan şeyler, görünmeyen
Ve ma tulinûne : ortaya çıkan, açıkladığınız şeyler
ve allâhu alimin : Allah ilmin sahibidir, ilmiyle var eden
bi zâti es suduri : gönüllerin sahibidir, kalpler

 

4- Göklerde ve yerde ne varsa O’nun ilmiyledir. Görünmeyen şeyler ve ortaya çıkan şeyler O’nun ilmiyledir ve Allah ilmiyle var edendir, gönüllerin sahibidir.

 

-5-

أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ

E lem ye’tikum nebeûllezîne keferû min kablu fe zâkû ve bâle emrihim ve lehum azâbun elîm

E lem yeti-kum : size gelmedi mi?
nebeu : haber, bilgiler, bildirmek,
Ellezîne keferu : ki onlar, hakikati görmemezlikten gelip örten,
min kablu : önceden, daha önce
fe zâkû : o zaman, davrandılar tattılar, hissetmek, anlamak
vebâle : vebal, sorumsuzca, kötü davranış, kötü netice, hastalıklı,
emri-him : iş, işleyiş, çalışmalar, varlıktaki işleyiş, onlar
ve lehum azabun elim : ve onlar acı bir azap, sıkıntı,

 

5- Daha önceki hakikatleri görmemezlikten gelip örtenlerin haberleri size gelmedi mi? Onlar varlıktaki işleyişi anlamada sorumsuz davrandılar ve onlar acı sıkıntılarda kaldılar.

 

-6-

ذَلِكَ بِأَنَّهُ كَانَت تَّأْتِيهِمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالُوا أَبَشَرٌ يَهْدُونَنَا فَكَفَرُوا وَتَوَلَّوا وَّاسْتَغْنَى اللَّهُ وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَمِيدٌ

Zâlike bi ennehu kânet te’tîhim rusuluhum bil beyyinâti fe kâlû e beşerun yehdûnenâ fe keferû ve tevellev vestagnâllâh vallâhu ganiyyun hamîd

Zâlike bi enne hu kanet : işte, bundan dolayı, onlar böyle oldu, o halde kaldı,
Tetî him : onlara getirdi, sundu, bildirdi,
resulu hum : resul, hakikati gösteren, onlar, onlardan olan,
bi el beyyinâti : apaçık delillerle açıklama, apaçık olan, görünen,
Fe kalu e beşer : dediler, bir beşer mi, bir insan mı?
yehdune na : rehber, kılavuz, yol gösteren, biz,
fe keferû : böylece, hakikati görmemezlikten gelip örten,
ve tevellev : dönüp kabul etmeme, yüz çevirmek, eski bilişlere dönmek,
Vestagnâ Allahu : yeterli gören, ihtiyaçsız, Allah’ı anlamayıp uzaklaşma
ve allâhu ganiyyun : Allah, zengin, tüm varlığın sahibi,
hamidun : niteliklerin sahibi, tecellilerin sahibi, hamd sahibi

 

6- İşte bundan dolayı onlar böyle hâllerde kaldılar. Onlara, kendilerinden olan Resuller apaçık delillerle açıklamalar getirdi. Fakat onlar: Bir beşer mi bize yol gösterecek, dediler. Böylece hakikatleri görmemezlikten geldiler ve eski bilişlerine dönüp kabul etmediler ve Allah’ı anlamaktan uzaklaştılar ve tecellileriyle tüm varlığa sahip olanın Allah olduğunu anlayamadılar.

 

-7-

زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَن لَّن يُبْعَثُوا قُلْ بَلَى وَرَبِّي لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ

Zeamellezîne keferû en len yubasû kul belâ ve rabbî le tubasunne summe le tunebbeunne bimâ amiltum, ve zâlike alâllâhi yesîr

Zeame : iddia, zan, zanda kalmak, duyduğu cehalette olan
ellezine keferu : hakikati görmemezlikten gelenler,
En len yubasu : asla, değil, göndermek, dirilmek, ortaya çıkan dirilik
Kul bela : de, anlat, hayır, evet, bilakis,
ve rabbi : rab, vücudlandıran,
le tubasunne : elbette, sizde diri olan, sizi ortaya çıkaran,
Summe le tunebbeunne : sonra, öyle ki, elbette, size haber verilir, bildirilir
Bimâ amiltum : yaptığınız şeyler
ve zâlike : işte bu,
alâ allâhi yesirun : Allah’a kolay, akıp gitmek, yol alma, kolaylık,

 

7- Hakikati görmemezlikten gelenler zanlarda kaldılar, her an ortaya çıkan diriliği anlayamadılar. De ki: Sizi vücudlandıran, elbette sizdeki ve her şeydeki diriliğin sahibidir. Öyle ki yaptığınız şeylerden elbette bu hakikat size bildirilir. İşte akıp giden düzenin sahibi Allah’tır.

-8-

 فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنزَلْنَا وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ

Fe âmınû billâhi ve resûlihî ven nûrillezî enzelnâ, vallâhu bimâ ta’melûne habîr

Fe aminu bi Allahi : artık, bundan sonra, inanın, Allah’a
ve resûli-hî : resul, hakikati gösteren, o
ve en nûri ellezî : nur, aydınlık, ışık, o, ki o,
enzelnâ : indirdik, sunduk, açığa çıkardık
ve allâhu bima tamelun : Allah, yaptıklarınızdan
habirun : haber veren, bildiren, tüm varlıktan bildirip duran

 

8- Bundan sonra Allah’a inanın ve o resul’ü ve sunduğumuz tüm varlıktaki o nuru anlayın. Allah yaptığınız şeylerden hakikatleri bildirir.

 

-9-

يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

Yevme yecmeukum li yevmil cem’i zâlike yevmut tegâbun ve men yû’min billâhi ve ya’mel sâlihan yukeffir anhu seyyiâtihî ve yudhılhu cennâtin tecrî min tahtihel enhâru hâlidîne fîhâ ebedâ zâlikel fevzul azîm

Yevme yecmeu kum : gün, vakit, her an, toplayacak, birlik, bir arada, siz
li yevmi el cemi : için, gün, her an, zaman, toplama, birlik, tevhid
Zâlike yevmu : işte, bu, o gün, zaman, vakit, her an,
et tegâbuni : eksik yapma, aldanma aldatma gibi haller, kaybeden
ve men yumin bi Allahi : kim, kimse, iman eder, iman eden, Allaha
ve yamel sâlihan : salih amel, dosdoğru hakk yolunda çalışanlar
Yukeffir an hu : örter, örtülür, onun, ondan,
seyyiati hi : günahlarını, hataları, fenaları,
ve yudhil-hu cennetin : onu dahil eder,  cennet, huzur içinde,
Terci min tahti-hâ : onun altında vardır
el enhâru : nehirler, akıp giden ilim,
Hâlidîne fi ha ebeden : devamlı, sonsuz, orada, o halde, ebedi, sürekli, kalırlar
Zâlike el fevzu el azim : işte bu, kurtuluş, büyük, büyük kurtuluş,
 

9- Siz, tüm varlıktaki tek nurun sahibini anladığınızda, her an Tevhid şuurunda olursunuz. İşte, aldanma, aldatma gibi hallerde kalan ise her zaman kaybeder. Kim Allah’a iman eder ve dosdoğru hakk yolunda çalışanlardan olursa; onların günahları örtülür ve onlar huzur içinde olur ve onların makamlarında akıp giden bir ilim vardır, devamlı o halde kalırlar. İşte büyük kurtuluş budur.

-10-

وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ خَالِدِينَ فِيهَا وَبِئْسَ الْمَصِيرُ

Vellezîne keferû ve kezzebû bi âyâtinâ ulâike ashâbun nâri hâlidîne fîhâ ve bisel masîr

ve ellezîne keferu : onlar, ki onlar, hakikati görmemezlikten gelenler
ve kezzebû bi ayati na : yalanladılar, ayetlerimiz, işaretlerimiz,
Ulaike ashâbu : işte onlar, sahip, halk, arkadaş, sahip, ehli,
en nâri : ateş, yakıp yıkıcı olan,
Hâlidîne fiha : orada sürekli, ebedi kalacak olanlar
ve bise : ne kötü,
el masiru : dönüş, duruş, yer, bulundukları hal, karargâh

 

10- Hakikatleri görmemezlikten gelenler ve ayetlerimizi yalanlayanlar; işte onlar yakıp yakıcı hallere sahiptirler, devamlı o hallerde kalırlar ve bulundukları hâl ne kötüdür.

 

-11-

مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

Mâ esâbe min musîbetin illâ bi iznillâh ve men yumin billâhi yehdi kalbeh vallâhu bikulli şeyin alîm

mâ asâbe : isabet etmez, vurmaz, etkisinde kalınmaz,
min musîbetin : afet, felaket, sıkıntı, kötülük, etki yapan, müşküller,
İllâ bi iznillahi : ancak, sadece, izni, yetki, icazet, Allah
ve men yumin allahi : kim, kimse, iman eder, Allah
Yehdi kalbe hu : kılavuz, rehber, hidayet, uyanış, kalbi yol bulur
ve allâhu bikulli şeyin : Allah, bütün her şey,
alim : ilmiyle var eden, ilmin sahibi, bilen,

 

11- Her şeyde yetkili olanın sadece Allah olduğunu anlayanlar ise, cehaletin o sıkıntılı hallerinde kalmazlar. Kim Allah’a inanırsa, onun kalbi hidayet bulur ve bütün her şeydeki ilmin sahibinin Allah olduğunu bilir.

 

-12-

وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ

Ve etîûllâhe ve etîûr resûl fe in tevelleytum fe innemâ alâ resûlinel belâgul mubîn

ve etîû Allahe : itaat edin, uyun, Allah’a
ve etîû el resule : itaat edin, uyun, resul, hakikati gösteren
Fe in tevelleytum : bundan sonra, yüz çevirir, eski bilişine geriye döner,
Fe innemâ : artık, öyle ki, sonra, sadece, ancak
alâ resûli-nâ : resul, hakikati gösteren, biz, hakikatlerimiz
el belâgu : tebliğ, açıklama, anlatan,
el mubine : apaçık, tüm delilleriyle

 

12- Allah’a itaat edin ve resule de itaat edin. Bundan sonra eğer geriye eski bilişlerinize dönerseniz, artık bilin ki resul sadece hakikatlerimizi apaçık tebliğ edendir.

 

-13-

اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ

Allâhu lâ ilâhe illâ huve, ve alâllâhi fel yetevekkelil mûminûn

Allâhu la ilahe illa huve : Allah, ilah yoktur, o vardır.
ve alâ allâhi : üzerinde, için, yüce, tüm varlığın üzerinde, Allah
Fe li yetevekkel : artık, tüm varlığıyla teslimiyet içinde olan,
el müminun : müminler, inanan, emin olan,

 

13- Allah; ilah yoktur, O vardır ve Allah tüm varlıktan yüceliği ile kendini gösterendir. İşte bu hakikati anlayıp tüm varlığıyla teslimiyet içinde olanlar müminlerdir.

 

-14-

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

Yâ eyhuhellezîne âmenû inne min ezvâcikum ve evlâdikum aduvven lekum fahzerûhum, ve in ta’fû ve tasfehû ve tagfirû fe innallâhe gafûrun rahîm

yâ eyyuhâ ellezine amenu : ey iman edenler
İnne min ezvâci-kum : eş, birlikte olan, aynı yolda olan, sınıf, tür, arkadaş,
ve evlâdi-kum : evlâtlarınız, çocuklarınız
Aduvven lekum : düşman, husumet besleyen, kin, buğz, size,
fe ahzerû-hum : artık, bundan sonra, onlardan dikkat edin, sakının
ve in tafû : eğer, affetme, özür dileme, hatasını anlamak,
ve tasfehû : araştırma, keşfetme, hatasını anlamak,
ve tagfirû : mağfiret, arındırmak, bağışlamak
Fe inne allâhe : muhakkak ki Allah
Gafûrun : mağfiret eden, arındıran, bağışlayan,
rahimun : rahim olan, özünden var eden,

 

14- Ey iman edenler! Sizinle birlikte aynı yolda olanlar ve evlatlarınız size düşman olabilirler. Bundan sonra o halde olanlara karşı dikkatli olun. Eğer özür dilerlerse ve hatalarını anlarlarsa, onları affedin. Muhakkak ki Allah mağfiret edendir, varlığı özünden var edendir.

 

-15-

   إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ

İnnemâ emvalukum ve evlâdukum fitneh vallâhu indehû ecrun azîm

İnnemâ emvalu kum : ancak, şüphesiz, mallarınız, değerleriniz,
ve evladu kum : evlatlarınız,
fitnetun : imtihan, deneme, aslı sahibini görme
ve allâhu inde hu : Allah, ona ait, katında,
ecrun azimun : ecir, karşılık, büyük, yüce karşılık, kararlılık,

 

15- Şüphesiz mallarınız ve evlatlarınız, asıl sahibini görmeniz için size bir imtihandır. Her şeyin Allah’a ait olduğunu anlayanlara yüce karşılıklar vardır.

 

-16-

فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنفِقُوا خَيْرًا لِّأَنفُسِكُمْ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

Fettekûllâhe mesteta’tum vesmeû ve etîû ve enfikû hayren li enfusikum ve men yûka şuhha nefsihî fe ulâike humul muflihûn

Fe ittekû Allahe : takva, fenalardan sakının Allaha şirk koşmayın
Ma istetatum : şey, ne, değil, yapabilme, kabiliyet, güç, anlayış
ve ismeû : dinleyin
ve etîû : itaat edin
ve enfikû : infak edin, verin, varlığınızın sahibini bilip teslim edin,
Hayran li enfusi-kum : hayırlı olan, nefsiniz için, kendini, kendinizin hayrı için,
ve men yûka : kim güçlü durur, korursa, sakındırırsa
şuhha nefsi-hî : hırsı, kıskançlığı, cimriliği, nefsi, kendini,
Fe ulâike : işte onlar
hum el muflihûne : onlar, başarılı olan, felâha erenler, kurtulanlar,

 

16- Bundan sonra fenalardan sakının, Allah’a ortak koşmayın. Gücünüzün sahibi olmadığınızı bilin. Hakikatleri dinleyin ve itaat edin ve kendinizin hayrı için infak edin. Kim kendini; hırs, kıskançlık, cimriliğe karşı korursa, işte onlar kurtulmuşlardır.

 

-17-

إِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ

İn tukridûllâhe kardan hasenen yudâıfhu lekum ve yagfir lekum vallâhu şekûrun halîm

İn tukridû Allahe : eğer, şayet, borcunu, verirsiniz, borç verirsiniz
Kardan hasenen : öderse, verirse, güzelce
yudâif-hu lekum : kat kat, artan, bileşik, pek çok, karşılık, o, size
ve yagfir lekum : mağfiret eder, bağışlar, temizler, sizi

 

17- Eğer varlığınızın sahibinin Allah olduğunu bilip, varlık borcunuzu güzelce öderseniz, O’ndan size pek çok karşılıklar vardır ve size mağfiret vardır.

 

-18-

وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

Ve Allah şekurun halimun, alimul gaybi veş şehâdetil azîzul hakîm

ve allâhu şekurun : Allah, şekur, lütufların sahibi, lütufları sunan,
halimun : halim, hoş, ince davranış, yumuşak, zarafet, güzel haller
alimu : ilmin sahibi, ilmiyle var eden,
el gaybi : bilinmeyen görünmeyen,
ve eş şehâdeti : her an hazır olan, görünen, şahit olunandır.
el azîzu : aziz, tüm değerlerin yüce sahibi, sıfatların sahibi,
el hakim : hâkim olan, bütün varlığa hâkim olan,

 

18- Allah; lütufların sahibidir, güzel halleri sunandır. Bilinmeyen, görünmeyen ne varsa her şeydeki ilmin sahibidir ve her an her yerde hazır olandır, tüm sıfatların yüce sahibidir, bütün varlığa hâkim olandır.